Ssp. korajensis (Enk) Kors




Download 44,19 Mb.
Pdf ko'rish
bet278/352
Sana23.01.2024
Hajmi44,19 Mb.
#143802
1   ...   274   275   276   277   278   279   280   281   ...   352
Bog'liq
46-44-PB

5. Ssp. korajensis (Enk) Kors. - Koreya kenja turi. Ekilib kelinayotgan 
optimal sharoitida ko‘p asrlar davomida selektsiya jaryonining ta'siri ostida 
o‘tganligini yakol namayon etadi. Filogenetik jixatidan bu oddiy soyaning eng yosh 
kenja turi bo‘lib hisoblanadi. Boshqa kenjaturlardan yotib qolmaydigan, qo‘pol 
poyali, yirik barg va urug‘lari bilan farq qiladi. Uning salbiy xususiyatlariga 
dukkaklarini yorilishi, o‘ta katta gidrofilligi va urug‘ pardasini (po‘stini) yorilishligi. 
Kenjatur tarkibida 40 turxili mavjud. Selektsiya va urug‘chilik ishlarida ishlab 
chiqarishda tarqalgan soya navlarini bir biridan osonlik bilan ajratish uchun 
B.V.Enken kam o‘zgaruvchan belgilari - dukkakning tuklanishini, urug‘ po‘sti va 
urug‘ kindigini rangi, bilan ajralib turadigan 27 aprobatsiya guruhlarining tizimini 
taklif qilgan. VIR ning jahon kollektsiyasining tarkibida 77 aprobatsion guruh 
mavjud. 
Aksariat olimlarning fikricha soyaning vatani Janubiy Sharqiy Osiyo 
(Xitoyning shimoliy va markaziy qismi). Madaniy soyaning ajdodi bo‘lib Xitoyda 


 
 “JOURNAL OF SCIENCE-INNOVATIVE RESEARCH IN 
UZBEKISTAN” JURNALI 
VOLUME 1, ISSUE 7, 2023. OCTOBER 
ResearchBib Impact Factor: 8.654/2023 ISSN 2992-8869 
312 
keng tarqalgan yovvoyi holda o‘sadigan soya G. ussuriensis hisoblanadi. Bu ekin 
Xitoyda 6-7 ming muqaddam ekila boshlangan, ammo shu kunlarda ham Xitoyda 
yovvoyi xollarga yaqin bo‘lgan navlar uchraydi. Shu yerda soyaning ko‘p 
miqdoridagi shakllarining genetik markazi joylashgan.
Madaniy soya Xitoydan Koreyaga, undan esa Yaponiyaga o‘tib tarqaladi. 
Yevropada soya to‘g‘risida ma'lumotlar XVIII asrning boshlarida paydo bo‘ladi. 
AQShda bu ekin 1940 yilgacha pichan uchun o‘riladigan ekin sifatida foydalanilgan, 
keyinchalik don uchun ekiladigan soyaning maydonlari keskin kengayib borgan.

Download 44,19 Mb.
1   ...   274   275   276   277   278   279   280   281   ...   352




Download 44,19 Mb.
Pdf ko'rish