EKSPLUATATSIYADA UCHRAYDIGAN




Download 8,29 Mb.
Pdf ko'rish
bet120/139
Sana25.01.2024
Hajmi8,29 Mb.
#145939
1   ...   116   117   118   119   120   121   122   123   ...   139
Bog'liq
CJdZi0HhZkhxN7TFlanq

8.4. EKSPLUATATSIYADA UCHRAYDIGAN 
OM1LLARNING AVTOMOBILNING 
O ^UVCH ANLIG IG A TA’SIRI
Avtomobil o g ‘ir y o ‘l sharoitlarida ishlaganda uning yetakchi 
g‘ildiraklari katta kuch sarflashi kerak b o ‘ladi. S h u n in g u c h u n
dvigatel q u w a ti n i kam aytiruvchi va transmissiya qarshiligini 
orttiruvchi h a m m a om illa r (detallarning yeyilishi, o ‘t oldirish 
tizim ining kam chiliklari, agregatlardagi turli nuqsonlar, past 
sifatli yonilg‘i h a m d a m oylarning ishlatilishi va h.k.) 
avto­
m obilning o ‘tuvchanligiga salbiy t a ’sir k o ‘rsatadi.
A vtom obilning qarshiliklarni yenga olish qobiliyati yetakchi 
g ‘ildiraklarning y o ‘l bilan ilashishiga va g ‘ildirashga qarshilik 
kuchiga bo g ‘liq. H a ra k a t vaqtida g‘ildirak tu p ro q q a u n in g yuk 
k o ‘tarish qobiliyati tu g a g u n c h a botadi. G ‘ildirak q an ch a lik
c h u q u r botsa, u n in g g ‘ildirashiga qarshiligi s h u n c h a ortadi. 
G ‘ildirakning y o ‘lga solishtirm a bosimini kamaytirish u ch u n
u ning shinadagi b osim ini kam aytirish, d ia m etri va profilini 
kattalashtirish, g ‘ildiraklar sonini k o ‘paytirish zarur. Yuqori 
o ‘tu v c h a n av to m o b illa rg a katta d ia m e tr va profilli maxsus 
shinalar o ‘rnatiladi. U lardagi ichki bosim y o ‘lning qattiqligiga 
qarab 0,5 k G / s m 2 (0 ,0 5 M P a ) d an 3 k G / s m 2 (0,3 M P a ) gacha 
o ‘zgarishi m um kin.
H a y d alg a n , y o m g ‘irdan keyin ju d a y u m sh ag an yerlarda, 
q u m va q o rd a yurish u c h u n avtom obilda maxsus keng profilli 
va past bosimli, arkali shinalar ishlatiladi. B unday shinaning 
kontakt yuzasi oddiy shinalarnikiga nisbatan 2,5...4 m arta katta, 
lekin u larning xiz m at qilish m ud d a ti qisqa. S h in a n in g y o ll 
bilan ilashish koeffitsiyentini oshirish u c h u n uning protektori 
h ar xil shaklli qilib yasaladi. B undan tashqari, qishda g ‘ildi- 
rak la rg a s irp a n is h g a q a rs h ilik k o ‘rs atu v ch i z a n jirla r m a h -
kam lanadi.
Y o m o n y o ‘llarda botib qolgan avtom obil chig‘ir yoki o ‘zi 
c h iq arar m o s la m a la r y o rd a m id a tortib chiqariladi.
277



Download 8,29 Mb.
1   ...   116   117   118   119   120   121   122   123   ...   139




Download 8,29 Mb.
Pdf ko'rish