IX bob. DIZELLARDA Y O N U V C H IA R A L A SH M A H O S IL Q IL IS H Dizellarda yonilg‘i tez va to ‘la yonishi kerak. Bu esa yonilg‘i
aralashm asining tayyorlanish sifatiga bo g ‘liq. K atta yukla-
m alarda katta tezlik rejimlarida aralashm a sifatiga yuqori talab
q o ‘yiladi.
D izelda yonuvchi aralashm a siqish jarayonining oxirida,
silindr ichida hosil qilinadi. K arburatorli dvigatellardan farqli,
d izeld a aralash m a hosil qilish u c h u n ajratilgan vaqt ju d a
cheklangan bo‘lib, 0,01...0,02 sekundni tashkil qiladi. Dizelda
y on ilg ‘i purkash y u .c h .n . ga bir n e ch a gradus y etm asd an
boshlanadi. Alangalanishning kechikish davriga teng vaqt ichida
silindrga yonilg‘ining faqat bir qismi tushadi. K atta yukla-
m alarda esa yonilg‘ini purkash yonish jarayoni boshlangandan
keyin ham davom etad i. Bu holda aralashm a hosil qilish
qiyinlashadi. Shu sababli dizellarda purkashga ajratilgan vaqt
juda cheklangan bo ‘lib, tirsakli valning 15... 30° buralishiga
to ‘g ‘ri keladi. Yonish jarayoni yaxshi rivojlanishi uchun kam e-
radagi havoning harakat tezligi nisbatan katta boMishi va purka-
layotgan yonilg‘i zarralari kam eraning ham m a hajmi b o‘ylab
tekis taqsim lanishi lozim . Y onilg‘ini purkash, y a’ni m ayda
zarrachalarga to ‘zitish va yonuvchi aralashm a hosil qilish usuli
yonilg‘i berish apparaturasiga ham da yonish kamerasiga ko‘p
jihatdan bog‘liq.
9.1. Y O N ISH KAMERALARI Avtomobil va traktor dizellarida ikki xil yonish kam eralari
q o ‘llaniladi: ajratilm agan (bir b o ‘shliqli) va ajratilgan (ikki
b o ‘shliqli). Ajratilmagan kam eralar asosan porshenda; ajratil
g a n k a m e ra la rn in g b ir q ism i p o rs h e n d a , q o lg a n q ism i
golovkada joylashgan b o ‘ladi.
Ajratilmagan yonish kameralarisifatida porshen tubida
joylashgan kam era va golovka tekisligi orasiga joylashgan hajm
n o
xizmat qiladi. Bunday kam eralarda yonuvchi aralashm a hosil
qilishning hajmiy, hajm iy-pardali va pardali usullari mavjud.
