hukm
chiqarishdan
o'zini
tiyadi,
lekin
om m aning
xatarli
ko'tarilishlaridan hangu mang bo'lib, ezgulik nim ada-yu,
yovuzlik
nim ada degan jum boq qarshisida turib qoladi, javob izlaydi...
Adib «Oln to 'rtin ch i iyul» pyesasidagina bu savolga javob top-
gandek bo'ladi. U n da xalq bosh qahram on tarzida ko'ringan edi.
Ichki g'oyaviy-badiiy birlikka ega bo'lgan bu asar Bastiliyaning oli-
nishi bilan bog'liq lavhalar asosiga qurilgan.
Rollan 1939-yili «Robesper» dramasini yaratadi. U nda fransuz
inqilobining yakobinchilar partiyasi ag'darilishi
bilan xotim a topuv-
chi
eng
fojiali
davri
aks
ettirilgan.
M uallif
inqilobning
mag'lubiyatga uchrashi sabablarini badiiy tadqiq etgan edi. Inqilob
dohiylarining fojiasi ularning xalq m adadidan m ahrum bo'lib qol-
ganliklarida edi. D ram ada Rollan D antonning qatl etilishi lavhasi-
dan Robespem ing halokatigacha bo'lgan voqealarni chizish asosida
psixologik jihatdan m urakkab, qudratli
insoniy sajiyalar yaratgan
edi. El-yurt m anfaatini shaxsiy m anfaatdan ustun qo'yib, vatani-
ning shon-shuhrati yo'lida jonini qurbon qilgan jafokash Robesper
shunday qahram onlardan edi. Asar qahram onona rom antik ruhda
xotim a topadi. «Robesper» asari «Inqilob dramalari» turkum iga ya-
kun bo'libgina qolm ay, shu bilan birga R ollanning «Xalq teatri» ki-
tobida olg'a
surilgan chinakam dem okratik, hayotbaxsh san ’at
yaratish g'oyasini ham am alda ro'yobga chiqargan yirik shakldagi
dram a nam unasi tarzida yuzaga keldi.
