83
tirishning asosiy maqsadi - kundalik ishlarda xodimlarning barcha
toifalari manfaatlarini hisobga olishni ta’minlash. Kompa-
niyalardagi barcha asosiy bo‘linmalar faoliyatini kadrlar siyosatini
aniq
rejalashtirish, ishlab chiqish va takomillashtirishsiz amalga
oshirishi mumkin emas. Xodimlarni rejalashtirish, yaqin kelajakda
tashkiliy reja va dasturlarni ishlab chiqishda amalga oshiriladi, bu
esa xorijiy tashkilotda ishlab chiqarish vazifalarini bajarilishini
ta’minlaydi. Xodimlarni rejalashtirish
kompaniyadagi maxsus
xizmat vazifasi hisoblanadi. Odatda statistika ma’lumotlarini
to‘plash, xodimlarning holatini tahlil qilish, xodimlarning reja
loyihalarini ishlab chiqish va uni tasdiqlash bo‘yicha
qaror qabul
qilishda ishtirok etishni rejalashtirish bo‘limlari tashkil etiladi.
Umuman kadrlar bo‘linmalari xodimlar harakati, lavozimi,
xodimlarning aylanishi va kompaniyada yangi bo‘sh lavo-
zimlarning paydo bo‘lishini taxmin qilish uchun mo‘ljallangan.
Inson resurslarining miqdor va malakaviy sifat ko‘r-
satkichlarini rejalashtirishning samarali muhim sharti hisoblanib,
kadrlar bo‘limining
vazifasiga kirib,
xodimlarni rejalashtirish
kompaniyaning texnik rivojlanishiga samarali ta’sir ko‘rsatadi va
texnologik omillar ham o‘z navbatida, xodimlarni rejalashtirish
mazmuniga jiddiy ta’sir ko‘rsatadi.
Xodimlarni rejalashtirish jarayonidagi muhim element –
kompaniya xodimlarining vazifalarini aniq belgilash va u quyida-
gilardan iborat:
lavozimning nomi va vazifalarini aniq ko‘rsatish;
ushbu lavozimni kompaniyaning boshqaruv tarkibiga
moslashtirish va muvofiqlashtirish;
ma’muriy bo‘ysunish pog‘onasi va darajasi;
rasmiy vazifalardan foydalanishning asosiy maqsadi;
eng yaqin lavozim va uning vakolatlari;
ushbu lavozimni almashtirish yo‘llari va hokazo boshqaruv
lavozimlari;
ushbu lavozimni egallagan xodimni
kasbiy rivojlantirish
bo‘yicha rejalashtirish tadbirlari.
Inson resurslarini ushbu turdagi rejalashtirish, xodimga faqat
iqtisodiy yondaShuvga asoslanadi, uning mohiyati quyidagilardir:
84
- kompaniya xodimidan ishga joylashish uchun sarflanuvchi
xarajatlar;
- ishga qabul qilish;
- o‘qitish, qayta o‘qitish;
- munosib mehnat sharoitlarini yaratishga sarflanuvchi
xarajatlar;
- uzoq muddatli foyda keltirishiga qaratilgan tadbirlar.
Kadrlarni rejalashtirish sohasida yakuniy qarorlar qabul
qilish uchun javobgarlik kompaniyani boshqarish bilan bog‘liq
bo‘lib, u xodimlarni rejalashtirishni
ishlab chiqarish qarorlari
majmuasiga integratsiyalashishga qaratilgan. Qoida tariqasida
korxona rahbarlari eng muhim maqsadlarni belgilab olishlari va
qanday tadbirlarni amalga oshirish kerakligini aniqlashlari kerak.
Kadrlar
ishini rejalashtirish, kompaniyaning to‘liq boshqarili-
shining muhim qismidir,
Shuningdek, xodimlarning kasbiy va
malakali tuzilmasida o‘zgarishlarni kuzatishni o‘z ichiga oladi va
ishchi kuchi rivojlanishining tendensiyalarini aniqlash va uning
uchun sifatli va miqdoriy talablarni belgilash uchun mo‘ljallangan.
Bu inson resurslari samaradorligini sezilarli darajada yaxshilaydi.
