193
(mamlakatlarnio‘rganishuchunengyaxshitaqsimot)»asaridaXivahaqidashundayma’l
umotlarkeltirilgan:
«Xivacho‘lchekkasidajoylashganazimbirshahardirvadaryodanchiqarilgankanalbo‘y
idadir.
Uningkattajome’
masjidibor».
UshbuasardaXivahaqidaberilgantarixiyma’lumothamjudaqimmatlidir,
qarangundayananimalargae’tiborqaratilgan:
«Uyerdauzum,
ko‘plabmayiz,
qandolat, kunjut, yo‘l-yo‘lmatodantikilgankiyimlar, gilamlar, nafisparchalar,
qulflar,
rang-barangkiyimlar, faqatkuchliodamlarfoydalanishimumkinbo‘lgano‘q-
yoylar, maxsuspishloq, suzma, baliqyetishtiriladi. Uyerdakemalarquriladi».
Ko‘pdanberiyashabkelayotganxivaliklarningaytishlarigaqaraganda,
ko‘hnamasjideskiribqolganvauningo‘rnigaikkiyuzyillaroldinxuddio‘sharejaasosida
anchakengaytirilganhozirgimasjidbarpoqilingan.
Tarixiyma’lumotlargaqaragandamasjid
1788-
yildaAbdurahmonMehtarningkattao‘g‘liAbdurahimboytomonidanqaytaqurilgan.
MasjidningkunchiqartomonidagikichkinamaqbaragaAbdurahmonMehtardafnqiling
an.
Masjidmehrobiningo‘rtasidaranglibo‘yoqlarbilananordaraxtivauningshoxlarid
apishibyetilganmevalaritasvirlangan.
Burasmningyasalishigasabab,
qadimgixorazmliklarningislomdanoldingie’tiqodicha, ya’nizardo‘shtiylik dinida
anorni qo‘liga ushlabturganAnaxitatasvirihosildorlikxudosisanalgan. Islomkeyin,
anorguliyokiuningmevasiayrimjoylardayasalaboshlangan.
Mehrobningikkiyonidadevorgao‘rnatilganmarmartoshlargao‘ymakorxatlarbitilganb
o‘lib,
xatlarningbiridamasjidmulkivamablag‘ihaqidagivaqfnoma,
ikkinchisidaesamasjidtarixigaoidma’lumotlarkeltirilgan.
Ulardaaytilishicha,
vazirAbdurahmonamribilan
1203
hijriy
(1788)
yildaKuyuktom
(hozirgiQo‘shko‘pirtumanidagiqishloq)
vaBekobodqishloqlaridamasjidgavaqfyerlarajratilganligivadaromadnixayr-
ehsongahamdamasjidzaruriyatigasarfqilishhaqidagixabarlarbor.
