45
IV-bob. Butun sonli programmalashtirish
4.1. Butun sonli dasturlash masalasi
Ko„pgina iqtisodiy masalalar chiziqli programmalashtirish
masalasiga
keltirilib, uning butun sonli yechimini topish talab qilinadi. Bunday masalalarda,
o„zgaruvchilar, bo`linmaydigan mahsulot miqdori birliklaridan iborat. Masalan,
materiallarni qirqish,
uskunalarni yuklash, mashinalar (agregatlar, uskunalar,
chorvadagi mollar) miqdori, paroxodlarni yo„nalishlar bo„yicha
taqsimlash,
samolyotlarni reyslar bo„yicha taqsimlash hamda bo„linmaydigan mahsulot ishlab
chiqish masalalaridan iborat.
Bunday masalalar chiziqli va chiziqsiz bo„lishi mumkin. Bunda, butun sonli
chiziqli programmalashtirish masalasi chiziqli, ya`ni,
maqsad funksiya va uni
chegaralovchi shartlar chiziqli deb olinadi. Bunda optimal yechim,
manfiy
bo„lmagan butun sonlardan iborat bo„lishi talab etiladi.
Masalaning qo`yilishi.
Chegaraviy shartlarda
1
0,
,
1, ,
1, ,
n
ij
j
i
j
j
j
a x
b
x
x butun i
m
j
n
ushbu chiziqli funksiyaning ekstremal qiymatini aniqlang
n
j
j
j
x
C
x
Z
1
min
max