106
va hokazolar. Agarda mashinada nosozliklar bo’lmay normal holatda o’z
funksiyasini bajarish ilojisi mumkin bo’lsa, texnologik jarayon davom etadi, ya’ni
yangi zagotovka uzatiladi, qisiladi va hokazolar birin-ketin bir hil interval
davomida qaytariladi. Buni o’z navbatida ishchi sikl (davr) T deyiladi.
Demak, ishchi davri – bu mashinani ikkita bir xil operatsiya’ni bajarishida
asosiy ishchi mexanizmlarini to’xtamay ishlashi tushuniladi.
Mashinani ishchi sikli asosiy va yordamchi ishlar davomiyligini qo’shilishi
bilan aniqlanadi.
T=t
a
+t
c1
+t
c2
=t
a
+t
c
3.1-rasm. Mashinani ishchi davrini tashkil etuvchilari.
Bu erda t
a
-asosiy ishchi Yurish vaqti; s-salt Yurish vaqti;
Ishchi yurish harakati deganda ishlov beriladigan materialga texnologik
ta’sir etuvchi harakatlar natijasida ishlov berish, nazorat, yig’ish va hokazolar
tushuniladi. Ayrim ishchi va salt yurish harakatlari vaqt ichida bir-birini to’ldirishi
mumkin.
Ishchi mashinaga qo’yiladigan asosiy talablardan biri mustaqil ravishda
ishchi yurishni bajarishi, ya’ni ishchi yurish mexanizmlarini mavjudligi bilan
ifodalanadi.
Agarda mashina ishchi Yurishdan tashqari mustaqil ravishda salt yurishni
hamda alohida harakatlarni ketma-ketlikda boshqara olsa, u avtomatlashtirilgan
ishchi mashina hisoblanadi.
