|
Belarus atrofida qanday geosiyosiy muammolar mavjud? Belarus Rossiya bilan NATO uchun qanchalik muhim?
|
| bet | 8/18 | | Sana | 24.01.2024 | | Hajmi | 1,83 Mb. | | #144414 |
Bog'liq Kurs ishi Sardor MuzaffarovBelarus atrofida qanday geosiyosiy muammolar mavjud? Belarus Rossiya bilan NATO uchun qanchalik muhim?
Belarus Rossiya uchun ikkala mamlakatni bitta siyosiy tuzilmaga birlashtiradigan Ittifoq davlat uchun, Rossiyaning Belarus bilan harbiy va iqtisodiy aloqalari, har qanday ommaviy noroziliklarinng Belarusdan Rossiyaga tarqalish ehtimoli mavjudligi, shuningdek, Belarus Rossiya tovarlari tranziti uchun asosiy marshrut ekani sabab muhim ekani shubhasiz. Agar Belarus Rossiyadan mustaqil bo‘lganida, NATO uchun ham bufer davlat sifatida muhim bo‘lgan va bu Rossiyaning G‘arb mamlakatlariga potensial taʼsirini zaiflashtirgan bo‘lur edi; Ukrainaning Rossiyadan ajralishi aynan shunday taʼsir ko‘rsatdi. Rossiya harbiylari Belarusga kira olmaganida, Polsha va Litva singari frontbo‘yi mamlakatlari bundan faqat yutishi mumkin edi.
Belarusni Rossiyadan ajratib olish mumkinmi?
Belarus mavjud milliy tuzilma sifatida Rossiyadan alohida mamlakatdir. Ittifoq davlati tuzish to‘g‘risidagi shartnomaning ko‘plab bandlari Belarus hukumati ular bajarilishini paysalga solib kelayotgani uchun bajarilmay qolib ketdi. Hatto Lukashenko ham, bir oz bo‘lsa-da, avtonomiyani saqlab qolishni istab keladi. Biroq Rossiya Belarusning na NATOga kirishiga yo‘l beradi va na NATO qo‘shinlarini o‘z hududida joylashtirishiga ruxsat etadi, chunki Belarus hududi Rossiya Federatsiyasini Kaliningard anklavi – asosiy hududdan ajralib qolgan hududi bilan bog‘lab turadi. Bu anklav Rossiyaning ulkan harbiy bazasiga aylangan.
Rossiyaning Lukashenkoni qo‘llab turishiga sabab nima? Bu Belarusdagi Rossiyaga qarshi kayfiyatlar avj olib ketishiga sabab bo‘lmaydimi?
Kremlning Lukashenkoni qo‘llab-quvvatlashi biroz qaltis masala, chunki bu kelgusida Rossiyaga qarshi kayfiyatlarni avj oldirib yuborishi mumkin. Bizga maʼlum bo‘lishicha, belorus xalqi Rossiyaga qarshi emas, biroq Rossiya Lukashenko hokimiyatini qo‘llab-quvvatlashni davom ettiraversa, bunday kayfiyatlar kuchayib ketishi mumkin. Belarusdagi noroziliklar hozircha zo‘ravonlik holatiga o‘tgani yo‘q. Bundan tashqari, Belarus hokimiyati noroziliklar yetakchilarini chetlata olishi bilan ukrainalik hamkasblaridan ko‘ra uddaburonroq ekanini ko‘rsatdi. Biroq Rossiya rahbarlari Minskda hokimiyatga boshqa kishi yoki guruhni kelishini xavfli deb bilayotgan ko‘rinadi. Ayni damda Lukashenko zaifligi sabab unga taʼsir o‘tkazish osonroq bo‘ladi. Masalan, asosan qog‘ozda qolib ketayotgan Ittifoq davlati qurilishida hech qanday olg‘a siljishga erishilmadi. Lukashenko Rossiyaning taʼsirini kuchayishidan cho‘chib, ishni paysalga solib keldi. U ushbu Ittifoqqa rahbar bo‘lishni istagan edi, lekin Vladimir Putin Rossiyaga rahbar bo‘lib turgan paytda bunga erishib bo‘lmaydi. Endi esa Lukashenkoning pozitsiyasi Moskvaning Rossiya bilan Belarus integratsiyasini kuchaytirish harakatlariga qarshi turadigan darajada mustahkam emas.
|
| |
