Soliqlami toMashdan tashqari qoraqal
poqlar ko ‘pincha soliqlardan ogMrroq
boMadigan turli m ajburiyatlarni ham ba-
jarganlar. M ajburiyatlardan eng ogMri bu
har oiladan bitta erkak kishining 12 kun
davomida ariq qazish ishlarida qatnashi-
shi edi. M ajburiyatlarning butun ogMrligi
urug4 jam oasining oddiy a ’zolari zim-
m asiga tushardi. Urush holatlarida aholi
ning majburiy harbiy xizm atga chaqirili-
shi ham asosiy m ajburiyatlardan biri edi.
Bunda har bir jam oa 1000 tadan 2000
tagacha askar berishlari lozim boMgan.
Askar yetkazib bera olm agan jam oalar
Aholi majb.iriyallari
qo‘shim cha soliq to ‘lagan. Safarbarlik
paytida bunday jam oalardan 180 m ing soMndan 250 m ing soMngacha pul
yigMlgan. Jang harakatlari davomida qoraqalpoqlar orasidan k o ‘plab bahodir
jangchilar yetishib chiqqan va ular xonning iltifotiga sazovor boMgan.
^
O 'zingizni sinang!
Q ozon p u li — ...
M a jb u r iy a tla r — ...
S o lg ‘ut — ...
Xiva xoni Muhammad Aminxon (1845—1855) hukm -
ronligining oxirlarida Rossiya imperiyasining 0 ‘rta
Osiyoga harbiy tahdidi kuchayib ketdi. Ular turkman
sardorlari bilan qoraqalpoq oqsoqol va biylarini Xiva xoniga qarshi qo‘yib,
xonlikni parokandalikka uchratishga urindilar. Buning ustiga o‘sha vaqtda
Xiva xonligi bilan Buxoro amirligi o 4rtasida hududiy nizolar ham mavjud edi.
Xiva xoni mudofaani kuchaytirish choralarini koMdi. Bu ko‘plab xarajatlami
talab qilardi. B o‘shab qolayotgan xazinani toMdirish uchun aholiga solinadigan
soliqlar miqdorini oshirib borardi. Rossiya imperiyasi o ‘zbek, turkman, qirgMz,
qozoq hamda qoraqalpoq xalqlarini bir-biriga qarshi qo‘yib, hatto turkman,
qoraqalpoq, qirgMz, qozoq urug4 boshliqlarini katta pul evaziga sotib olish
siyosatini ham yurgizgan.
Bu jarayonlar natijasida 1855-yil qoraqalpoqlarning
