-jadval O„rta Osiyo daryolari suv resurslariHammasi 2332,6 73,57 100,8 55,1Hammasi 1242,9 38,84 72,67 20,4Hammasi 548,0 17,26 36,91 3,97Hammasi 100,55 3,16 6,07 0,53 O„rta Osiyo bo„yicha jami 4224,1 132,83 216,45 |
Suv resurslaridan foydalanish va muhofaza qilishning huquqiy asoslariBog'liq 0RJrQ3vRD3kUqmZxQjhYHPBLke8N991r3vYc3dNVBu sahifa navigatsiya:
- -jadval O„rta Osiyo daryolari suv resurslari
- Hammasi 2332,6 73,57 100,8 55,1
- Hammasi 1242,9 38,84 72,67 20,4
- Hammasi 548,0 17,26 36,91 3,97
- Hammasi 100,55 3,16 6,07 0,53 O„rta Osiyo bo„yicha jami 4224,1 132,83 216,45
A m u d a r yo
Panj va Vaxsh daryolarining qo‗shilishidan hosil bo‗lib, quyiroqda unga
Afg‗oniston
hududidan
boshlanuvchi
Qunduzdaryo,
so‗ng
o‗ng irmoqlariKofirnihon va
Surxondaryo quyiladi. Sheroboddaryo esa Amudaryoga quyiladigan oxirgi o‗ng irmog‗idir.
Shundan so‗ng Amudaryoga bironta ham irmoq kelib quyilmaydi, aksincha, uning suvi
sug‗orishga olinishi, bug‘‗lanishga sarf bo‗lishi va qisman yer ostiga shimilishi oqibatida daryo
uzunligi bo‗yicha kamayib boradi.
2
-jadval
O„rta Osiyo daryolari suv resurslari
Daryolar havzalari
O‗rtacha
yillik
suv sarfi, m
3
/s
Yillik oqim hajmi, km
3
/yil
o‗rtacha
eng ko‗p
eng kam
A M U D A R Yo
Panj
1140,0
35,0
49,10
27,66
Vaxsh
661,0
20,8
28,6
16,2
Kofirnihon
187,0
5,89
9,81
4,09
Surxondaryo,Sheroboddaryo
127,0
4,0
5,71
2,44
Qashqadaryo
49,6
1,56
2,72
0,897
Zarafshon
169,0
5,32
6,86
3,81
Hammasi
2332,6
73,57
100,8
55,1
S I R D A R Yo
Norin
448,0
13,8
23,4
8,17
Farg‗ona vodiysi
405,8
12,8
24,6
6,35
Turkiston tizmasim
4,63
0,303
0,446
0,225
Ohangaron
38,5
1,22
3,04
0,577
Chirchiq
248,0
7,82
14,5
4,53
Kalas
6,67
0,21
0,507
0,088
Aris
64,2
2,02
4,91
0,35
Qoratog‗ tizmasi
21,1
0,663
1,61
0,11
Hammasi
1242,9
38,84
72,67
20,4
ChUV, TALAS, ISSIQKO‗L, OQSUV HAVZASI
14
Chuv
137,0
4,33
10,48
0,74
Talas
68,0
2,14
5,2
0,37
Issiqko‗l havzasi
118,0
3,72
9,03
0,64
Oqsuv
225,0
7,07
12,2
2,22
Hammasi
548,0
17,26
36,91
3,97
TURKMANISTON BERK HAVZASI
Atrek
9,85
0,50
0,74,
0,034
Tajan
27,0
0,85
2,03
0,093
Murg‗ob
53,3
1,68
2,6
0,373
Kopetdog‗ tizmasi
10,4
0,33
0,70
0,030
Hammasi
100,55
3,16
6,07
0,53
O„rta Osiyo bo„yicha jami
4224,1
132,83
216,45
890,0
Amudaryo
suvidan
ilgari
Respublikamizning
faqat
Xorazmviloyati
va
Qoraqalpog‗iston
Respublikasidagi
ekin
maydonlarini
sug‗orishda
foydalanilar
edi.
Keyinchalik,
aniqrog‗i
60yillardan
boshlab, daryoning o‗rta oqimida AmuBuxoro va Qarshi magistral kanallariga suv olinib, Buxoro va
Qashqadaryo vohalarining bir qism yerlari ham sug‗oriladigan bo‗ldi.
S
u
r
x
o
n
d
a
r
yo
To‗palangdaryo va Qoratog‗daryoning qo‗shilishidan hosil bo‗ladi.
To‗palangdaryo Qoratog‗daryoga nisbatan ikki martadan ziyodroq sersuv bo‗lib, uning tog‗lardan
chiqish joyidagi o‗rtacha ko‗p yillik suv sarfi 52,0 m
3
/s teng. Qoratog‗daryoning o‗rtacha ko‗p yillik
suv sarfi esa 23,0 m
3
/c dan oshmaydi.
Surxondaryoga o‗ng tomondan ikkita yirik irmoq Sangardak va Xo‗jaipak daryolari kelib
quyiladi. Daryoga chap tomondanBobotog‗ tizmasidan, asosan, sel vaqtida suv oqadigan bir qancha
soy va jilg‗alar oqib tushadi. Biroq ularning mazkur daryo suvi miqdoriga ta‘siri deyarli sezilmaydi.
Surxondaryo suvi uning butun uzunligi bo‗yicha keng ko‗lamda sug‗orishga olinadi, bir
qismi esa qo‗shni Sheroboddaryo havzasiga kanallar orqali olib o‗tilgan. Shu sababdan uning
suvliligi daryo uzunligi bo‗yicha kamayib boradi: o‗rtacha ko‗p yillik suv sarfi daryoning yuqori
oqimida 70,2 m
3
/s, quyiroqda esa 68,2 m
3
/s ga teng bo‗lib, bu mos ravishda yiliga 2,2 va 1,9
mlrd.m
3
ni tashkil etadi.
|
| |
