Giriş
Tarixd
ən məlumdur ki, insanlar hələ qədim dövrlərdən metalla tanış olmuşlar.
Onlar ad
ətən özəl metallar (qızıl, gümüş, mis və s.) tapır, onlardan bəzək əşyaları,
silahlar v
ə əmək alətləri düzəldirdilər. Sonralar insanlar kifayət qədər metal xassələrə
malik t
əbii minerallardan metalları ayırmaq üsullarını öyrəndilər. İnsanlar tərəfindən
istifad
ə edilən metalların siyahısı getdikcə artmağa başladı. Əgər kimyagərlərə 20-ci
əsrin ortalarında cəmi yeddi Au, Ag, Cu, Fe, Pb, Sn, Hg məlum idisə, hal-hazırda 70-
d
ən çox adda təmiz metal və yüzlərlə metal ərintisi məlumdur.
Elm v
ə texnikanın inkişafı yeni xassəli ərintilərin alınması üçün müxtəlif
metallardan istifad
ə edilməsini zəruri edir. Belə ki, aviasiya sənayesinin inkişafı
alüminium və onun ərintilərinin inkişafına güclü təkan vurdu, elektrotexnikanın inkişafı
mis v
ə volframdan istifadəyə, artilleriya və digər hərbi texnikanın istehsalına,
magnezium v
ə daha möhkəm legirlənmiş polad istehsalını, səsdən sürətli aviasiya və
kosmik aparatların yaradılması, titan əridilməsini zəruri etdi.
Metal v
ə ərintiləri bir qayda olaraq eyni miqdarda istehsal edilmir - elə metal və
ərintilər var ki, onlar milyon tonlarla, elə metal var ki, on kiloqramlarla istehsal edilir. Bu,
h
əmin metalların istismarı zamanı qarşılarına qoyulan fiziki və texnoloji xassələrindən
asılıdır.
T
əmiz metallar hal-hazırda çox nadir hallarda rast gəlinir, alüminium, sink,
magnezium,
titan v
ə bir çox metallar yer qatlarında çox möhkəm birləşmə halında
olurlar. Bu birl
əşmələrin tərkibində əsas metaldan əlavə oksigen, kükürd, silisium və
başqa hallogenlər olur. Təmiz metal alınmasının müasir üsulları mürəkkəb və
çoxpilləlidir.
