|
T texniki kolleciBog'liq NV-konstruksiyası-və-nəzəriyyəsi Paylayıcı qutu.
Paylayıcı qutu burucu momenti aparan körpülər arasında paylayır.Paylayıcı qutular
müxtəlif əlamətlərə görə təsnif olunur və konstruktiv fərqlənir.Müa sir avt-lərdə
oxlararası diferensial və paylayıcı qutu çox halda bir konstruktiv qovşaqda birləşdirirlər.
Paylayıcı qutu ötürmələr qutusundan daxil olan burucu momenti qabaq və arxa
baş ötürmələr arasında paylayır, oxlararası diferensial fırlanma tezlikləri arasında
fərqi kompensasiya edir,məs., döngələrdə hərəkət etdikdə.Bununla transmissiyada
əlavə güc axınının və aparan təkərlərin yolun səthinə nəzərən sürüşməsinin
qarşısı alınır.Bir oxun aparan təkərləri yerində fırlanarsıa, oxlararası diferensialı
bloklamaq olar.Bunun sayəsində ilişməsi yaxşı olan təkərlər böyük moment alacaq.
Konik oxlararası diferensial əllə, məs., yumruqcuqlu mufta ilə və ya avtomatik,
məs..özlüklü müfta ilə bloklana bilər.
Planetar oxlararası diferensial—burucu momenti qabaq və arxa ox arasında
sabit nisbətlə paylayır.Burucu moment ötürmələr qutusundan içiboş valla planetar
ötürmənin dişli tacına ötürülür.Burucu moment planetar ötürmənin aparan bəndi ilə
qabaq intiqalın baş ötürməsinə, günəş dişli carxı ilə isə--arxa intiqalın baş ötürməsinə
paylanır.Burucu moment planetar dişli çarxların və günəş dişli çarxının qollarının
fərqli olması səbəbindən qeyri-bərabər hissə ilə paylanır,məs.,65% arxa oxa,35%
qabaq oxa.Qabaq və ya arxa təkərlərin yerində boş fırlanması zamanı dartıcı
qüvvənin qiymətindən asılı olaraq özlüklü mufta bloklanır və yolla daha yaxşı
ilişməsi olan təkərə daha çox burucu moment ötürür.QAZ-66,UAZ kimi avt-lərin iki
pilləli paylayıcı qutularında diferensial ümumiyyətlə olmurdu və hər iki körpü öz
aralarında sərt əlaqəyə malik olurdu.Quru asfalt üzərində hərəkət etdikdə şinlərin
həddən artıq yeyilməsinin qarşısını almaq üçün qabaq ox acılırdı,beləliklə bu avt-
lər yalnız yolsuzluq şəraitində və ya qışda tam intiqallı olurdu.Aşağı—alşaldıcı
pilləni qoşmaq üçün aparan dişli çarx 3 kənar sol vəziyyətə hərəkət etdirilir
(şəkildəki vəziyyət) və aralıq valın 11 dişli çarxı ilə ilişməyə daxil edilirilir.Burucu
moment aparan valdan aparan 14) ötürülür. Ötürmələrin qoşulma mexanizmi
bloklayıcı quruluşa --qıfıla malikdir.Qabaq körpünün intiqalı ayrıldıqda birinci
ötürmənin qoşulmasının qarşısı alınır.Belə qıfıl arxa aparan körpünün təkər
intiqalını böyük yüklənmədən qoruyur,onların qırılmasının qarşısının alır. VAZ—
21213 "Niva" avt-inin paylayıcı qutusu(şəkil 3.125) ötürmə ədədləri 1.2 və 2.135
olan iki ötürməyə malikdir.Qabaq və arxa körpülər oxlararası diferensialla birləşir,
onlara təkərlərin hərəkət müqavimətindən asılı olaraq burucu momenti daim
ötürülür. Diferensialın gövdəsi sökülə bilən hazırlanmışdır,onun hər iki hissəsi 22.33
altı boltla birləşdirilmişdir.Həmin boltlar aparılan dişli çarxı 32 diferensialın gövdəsinə
də bərkidir. BUdəyişir,qabaq linglə-- diferensialın bloklaanmasını qoşur.
|
| |
