31
6 – mavzu:
TA`LIMNING FANGA YO‟NALTIRILGAN TEXNOLOGIYASI.
Reja
1. Ilmiy-texnik taraqqiyot va ta`lim jarayonini texnologiyalashtirish vazifalari.
2. Ta`limning fanga yo‘naltirilgan texnologiyalari va uning istiqbollari.
3. To‘liq o‘zlashtirish texnalogiyasining asosiy tavsifi.
4. Talimning mazkur texnalogiyasining ketma-ketlik qoidasi.
Tayanch so„z va iboladar:
Bixeiviorizm, Geshtaltteoriya, suggestiv konsepsiya.
Tashkil etish va boshqarish jihatidan pedagogik texnologiyalarni qo‗yidagi
turlarini ajratish mumkin:
1.Sust boshqariluvchi (talabalar
faoliyati boshqarilmaydi, stixiyalilik ustun
turadi).
2.
Siklli tekshirish – o‗z-o‗zini va o‗zaro tekshirish ustun turadi.
3. Frontal (yalpi),
4. Yo‗naltirilgan (individual),
5. Verbal –o‗qituvchi ishtirokida,
6. Avtomatlashgan – texnik vositalardan foydalangan holda.
Ushbu boshqarish turlarining kombinatsiyalashuvi natijasida qo‗yidagi
didaktik tizim texnologiyalari vujudga keladi:
- an'anaviy leksion ta'lim tizimi (boshqarish sust, frontal, verbal)
- audivizual texnik vositalar yordamida ta'limni tashkil etish (boshqarish sust,
frontal, avtomatlashtirilgan).
- konsultatsiya texnologiyasi (sust, yo‗naltirilgan, verbal)
- kichik guruhlar texnologiyasi (siklli, frontal, verbal, differensial)
- kompyuter ta'limi (siklli, yo‗naltirilgan, verbal) – individual ta'lim.
- repetitor tizimi (siklli, yo‗naltirilgan, verbal) – individual ta'lim.
-
dasturlashtirilgan ta'lim (siklli, yo‗naltirilgan,
avtomatlashtirilgan-
programmalar asosida).
- differensial ta'lim (siklli aktiv boshqariluvchi, yo‗naltirilgan, vebral).
- muammoli ta'lim (siklli, yo‗naltirilgan, o‗quvchi shaxsi aktiv).
Amaliyotda bu ta'lim texnologiyalari kombinatsiyalashgan holda qo‗llaniladi.
Ta'lim texnologiyalari darsning maqsadi va mazmunidan kelib chiqqan holda
tanlanadi.
Shaxs xususiyatlarini rivojlantirishiga qarab qo‗yidagi texnologiyalar ajratiladi:
1. Operatsion texnologiyalar – fikrlash malakasini
fikrlash refleksini
rivojlantiruvchi texnologiyalar hisoblanadi. Ular har xil fikrlash turlarini
shakllantirishga moslashgan bo‗ladi.
1. Estetik – axloqiy xislatlarni shakllantirishga
qaratilgan texnologiyalar
2. Boshqaruvchilik xususiyatini rivojlantiruvchi texnologiyalar.
3. Evristik – ijodiy yondashuvni rivojlantiruvchi texnologiyalar, talabalardan
ijodiy yondashib masalaning yechimini topishni talab etadi.
