Tahlilning instrumental usullari / Darslik

Download 4,55 Mb. Pdf ko'rish
bet	57/101
Sana	08.01.2024
Hajmi	4,55 Mb.
	#132176

1 ... 53 54 55 56 57 58 59 60 ... 101

Bog'liq
ber burger formulasi

3.15 Tahlilning spektroskopik usullarining asosiy afzalliklari

3.14 Fotometrik titrlash

Bu usulda titrlashning oxiri tadqiq qilinayotgan eritmaning optik
zichligining keskin o’zgarishi bilan aniqlanadi. Titrlash titrlanayotgan eritma
tomonidan nur yutilishini shu moddaning yutilish spektridagi maksimumga mos
keladigan ma’lum to’lqin uzunligida titrant yoki qo’shilgan indikatorni ketma-ket
o’lchash orqali amalga oshiriladi.
O’lchash natijalariga ko’ra A koordinatalarda titrlash egri chizig’i –
qo’shilgan titrant hajmi quriladi. Titrlash egri chizig’ida keskin uzilish
kamdan-kam kuzatiladi va shuning uchun titrlash egri chizig’ining chiziqli
qismlarini ekstrapolyatsiya qilib titrlashning oxiri topiladi. Bu egri chiziqlarning
kesishish nuqtasi ekvivalentlik nuqtasiga mos keladi.
Fotometrik titrlash - ham fotokolorimetrda, ham spektrofotokolorimetrda A
ni kattaligini o’lchash bilan titrlashdir. Usul selektivlikka, katta sezgirlikka va
aniqlikka ega.
3.15 Tahlilning spektroskopik usullarining asosiy afzalliklari

- nisbatan yuqori aniqlash chegarasi 10
-5
... 10
-6
%; lyuminestsent tahlilda
10
-9
%, bu yuqoritoza moddalar tahlilida ayniqsa muhimdir;
- selektivlik - komponentlar aralashmasini tahlil qila olish;
- yetarli aniqligi - 5%, ba’zan 1 ... 0,5% ni tashkil qiladi;
- jihozlarning mavjudligi va soddaligi;
- avtomatlashtirish imkoniyati.

Nazorat savollari

1. Elektromagnit nurlanishi va uning spektri deganda nimani tushunasiz?
2. Tahlilning spektroskopik usullari mohiyati nimada?
3. Tabiatda nurlanish spektrlarining qaysi turlari mavjud?
4. Ultrabinafsha va ko’rinuvchan elektromagnit nurlanishlar o’zaro qanday
farq qiladi?
5. Qanday spektroskopiya tahlili turlarini bilasiz?
6. Absorbtsiya va emissiya spektroskopiyalari nima?
7. Yorug’lik yutilishi asosiy qonuni (Buger-Lambert-Ber qonuni)
8. Kalibrlash grafiki nima va u qanday tuziladi?
9. Optik zichlik (A) va nurlanish o’tkazish koeffitsienti (T) farqi nimada?
10. Buger – Lambert – Ber qonunidan istisnolar va ularning sabablari
11. Spektroskopiyada additivlik Qonuni
12. Absorbtsiya spektroskopiyasi instrumentlarining asosiy komponentlari
qaysilar?
13. Yagona nurli va ikki nurli spektrofotometrlar tuzilishida qanday farq qiladi?
14. Spektroskopiyada sifatiy va miqdoriy tahlillar haqida nimani bilasiz?
15. Fotometrik o’lchashlarning asosiy usullari bor?
16. Ko’zga korinadigan va ultrabinafsha nurlanish spektri oraliqlarda
spektroskopiya haqida gapirib bering.

Download 4,55 Mb.

1 ... 53 54 55 56 57 58 59 60 ... 101

Download 4,55 Mb.

Pdf ko'rish