Taqsimot vositalarining tuzilmalari. Taqsimot vositalarini tashkil
etgan bosqichlar soniga qarab taqsimlash vositalarini ta ’riflovchi
turli tuzilmalar mavjud.
Vosita bosqichi — bu tovami va tovarga bo'lgan egalik huquqini
oxirgi iste’molchiga yaqinlashtirish uchun ish olib boradigan
vositaehi. To‘g‘ridan-to‘g£ri aloqalarga ega tizimlarning vositalar
tarkibida biro r-b ir ulgurji-vositachi firm alar mavjud emas.
0 ‘zgaruvchan yoki eshelonlarga bo‘lingan tizimlarda bunday
vositachilar bor. 4.2-rasmda turU tuzilish chizmalariga ega bolgan
vositalar misol qilib ko‘rsatilgan.
1 Ishlab I chiqaruvchi N olinchi darajadagi Iste’molchi kanal birinchi darajadagi kanal Ishlab Chakana savdo chiqaruvchi qiluvchi savdogar Iste’molchi ikkinchi Ishlab chiqaruvchi [ Ulgurji savdo Chakana darajadagi kanal ■j qiluvchi j savdogarlar savdo qiluvchi savdogar Iste’molchi uchinchi daraja dagi kanal Ishlab chiqa ruvchi Ulgurji j
savdo ! qiluvchi Г
savdogarlar Chakana savdo qiluvchi savdogar Mayda savdo qiluvchi savdogarlar Iste’molchi 4.2-rasm. Taqsimot vositalarining tuzilish sxemalari. Taqsimot vositalarini shakllantirishda vosita tuzulmasi, ya’ni
bosqichlar soni va vosita a ’zolarining aniq tarkibi to £g£risidagi qaror
birinchi o£ringa qo‘yiladi.
Boshqa bir taqsimlash vositasi aniqlanishi mumkin bo‘lgan
hollarda foydalaniladigan vositachilar turini tanlash lozim bo‘ladi.
67
Ularni tasniflashda ikkita asosiy alomatlar hisobga oiinadi (4.1-
jadval):
• vositachi kimning nomidan ish yuritayotgani;
• vositachi kimning hisobiga operatsiyalar o‘tkazayotgani.
