Yuk oqimi — bir vaqt birligida bir joydan o‘tgan yuk soni.
Yukni qayta ishlash — yuk harakati yo‘lida yukni qaytadan
ortish soni. Omborda yuk aylanishining yukni qayta ishlashga
boMgan nisbati yukni qayta ishlash koeffitsiyenti bilan tavsiflanadi,
bu nisbat yuk oqimidan 2—5 barobar ko‘p bo‘lishi mumkin. Yukni
qayta ishlash koeffitsiventining pasayishi yukni qayta ishlash
texnologiyasi yaxshilanganligini ham da om borda kom pleks
mexanizatsiyalashtirish va avtomatlashtirish tizimi joriy etilganligini
ko‘rsatadi.
M ateriallarning omborga borib-kelish koeffitsiyenti — bu
materiallar yillik (yarim yillik, chorak yillik) aylanishining o‘sha
davrda ombordagi materiallar qoldig‘iga bo‘lgan nisbatidir. Agarda
m a’lum bir kalendar davrda (yil, chorak, oy) ombordan berilgan
(foydalanilgan) materiallami
Qp deb belgilasak, birinchi oyning
birinchi sanasiga ombordagi materiallar qoldig‘ini —
qv ikkinchi
oyning birinchi sanasiga ombordagi materiallar qoldig‘i —
q2; oxiridan oldingi oyning birinchi sanasiga ombordagi materiallar
qoldig'i —
qn-i; so'nggi oyning oxirida ombordagi materiallar
qoldig'i
q„ bo‘Isa, materiaUar aylanishi tezligi quyidagi formula
bo‘yicha hisoblanadi:
JS ____________ Q p m __________
bunda
m — hisoblashda foydalanilgan qoldiqlar soni.
Kum har doim
birdan ko‘p bo‘hshi kerak.
O m borga yuk k elib tu s h is h in in g (o m b o rd a n yuk
jo ‘natilishining) bir maromda bo‘lmaslik koeffitsiyenti
Kn omborga
143
m a’lum davr mobaynida eng ko‘p kelib tushgan (ombordan
jo ‘natilgan) yukning (tonnada) -
Qmax o ‘rtacha kelib tushgan
(jo‘natilgan) yukka - £>or b o lg a n nisbati bilan hisoblanadi,
ya’ni:
Yuklar kelib tushishi (jo'natilishi) bir maromda bolmasligi
qabul qilish (jo‘natish) maydonchalari olcham iga, transportda
kolarish mexanizmlari ishiga katta ta ’sir ko‘rsatadi.
