11.3. Sportchilam ing tezlik-kuch qobiliyatlarini baholashning zamonaviy instrumental va kompyuter texnologiyalari Sportchilaming trenirovka jarayoni borishini
samarali
boshqarish, ulaming yetakchi jismoniy va sport ko‘rsatkichlarini
tizimli baholab borishni talab qiladi.
Sportning asosiy turlarida bunday yetakchi jismoniy
ko‘rsatkichlar sifatida kuch, tezlik, chidamkorlik, egiluvchanlik
va ulaming birgalikdagi namoyon bo‘lishi - quvvat hisoblanadi.
Zikr etilgan ko‘rsatkichlar namoyon bo‘lishining vaqt tavsiflarini
aniq baholash orqali sportchilaming tayyorgarlik jarayoniga juda
muhim va qimmatli tuzatmalar kiritish mumkin.
Sportchi holatini va organizmi funksional faoliyati darajasini
aniqlash - jismoniy tarbiya va sport faoliyatidagi eng muhim
181
va hal qiluvchi jarayon bo‘lib, uning qanchalik to‘g ‘ri tashkil
etilganlik va ulardan samarali foydalanish darajasiga ko‘p narsa
bog‘liq boiadi. Bular qatoriga sportchining holatini aniqlash,
m aium otlam i jamlash, tahlil qilish, xulosalar chiqarish va shart-
sharoitga b o g iiq holda kerakli tuzatmalar kiritish kabilami kiritish
mumkin. Bunday tadqiqotlami ma’lum ketma-ketlikda amalga
oshirilish maqsadga muvofiq. Odatda, ular sportchining tinch
holatidan boshlanadi. Quyidagi 11.1-rasmda stabiloplatformada
o‘tkazildaigan sinovdan boshlanadi.
11.1-rasm. Sportchini tinch holatida stabiloplatformada tekshirish Jismoniy tarbiya va sport faoliyatida mashq bajarish
jarayonida sportchining organizmi va tizimlaridagi o‘zgarishlar
dinamikasini kuzatish, qayd qilib borish va tahlil qilib borish
keyinga rejalashtirish va istiqbollash ishlarida muhim ahamiyatga
182
ega bo‘ladi. 11.2-rasmda sportchi mashq bajarish jarayonida
amalga oshiriladigan tadqiqotga misol keltirilgan.
