21
Raqamli
(diskret)
signallar.
Raqamli
signallar
ikki
xil
diskret
almashinuvchi (bor-yoʻq) signallardan
iboratligi sababli
u orqali ikkilik sanoq
sistemasidagi
maʻlumotni
tasvirlash
mumkin. Bunda elektrik impulsning
borligi – 1, yoʻqligi – 0 bilan belgilanadi.
Bunaqa ikkilik tarzda diskret signallarni
uzatish
1880 yillarning oʻrtalaridayoq
Semyuel Morze tomonidan joriy qilingan
edi. Unda maʻlumot nuqta (.) va tire (-)
lar ketma-ketligi shaklida tasvirlangan.
Morze
alifbosida, masalan, V xarfi “...-”
kabi belgilangan. Telegraf simlari orqali
bu xarfni uzatish uchun pauza bilan
ajratilgan uchta qisqa va bitta choʻziq
signal
ishlatilishi
mumkin.
Ammo
bunday uzatish tezligi nihoyatda past.
Tarmoqlarning
fizik
darajasining
belgilanishi
bir qurilmadan boshqasiga
axborot hajmining yaʻni
bitlarni uzatishi
bilan hisoblanadi. Axborotlarni uzatish
uchun
turli
fizik
tashuvchilardan
foydalanish mumkin.
Ularning xar biri
oʻtkazuvchanlik
qobiliyatiga,
tutib
qolishi, narxi va oʻrnatilishi hamda
qoʻllanilishiga koʻra oʻz xususiyatiga ega.
Axborotlarni
uzatish
muhiti
elektromagnit
spektrdagi
toʻlqinlar
asosida ishlaydi. Elektronlarning xarakati
fazoda
xatto
vakuumda
ham
elektromagnit toʻlqinlarni hosil qilib
tarqatishi mumkin.
Buni 1865
yilda Britaniya fizigi
