268
axborot texnologiyalari sohasida muvafaqqiyatlar
kabi tendensiyalar
bilan
mustahkamlanadigan
aerokosmik
texnologiya
kontekstida
qoʻllanilgan.
SMART – “Specific” (oʻziga xos), “Measurable” (oʻlchab
boʻladigan), “Attainable” (erishib boʻladigan), “Relevant” (dolzarb),
“Time-bound” (aniq muddatli) inglizcha soʻzlarining bosh harflari bilan
ifodalangan.
Respublikamiz yetakchi olimlaridan A.A. Abduqodirov Smart –
texnologiyasiga oid tushunchalar, maqsadlarni qoʻyishdagi ifodasi,
mohiyati, xossasi va uning asosiy tamoyillari toʻgʻrisida batafsil
maʻlumot berib oʻtgan. Jumladan: “Smart – texnologiyalar – oʻzaro
taʻsir va tajriba almashish negizida
protseduralarga uzatiladigan,
avvallari axborot va bilimlarga asoslangan texnologiyalardir..... «Smart»
ning tayanch xossasi atrof muhit bilan oʻzaro taʻsir etish va unga
moslashish qobiliyatidir. Uning ushbu xususiyati mustaqil qiymatga ega
va shahar, universitet, ta’lim,
texnologiya, jamiyat va koʻpgina boshqa
kategoriyalarga qoʻllanishi mumkin.
SMART – bu tizim yoki jarayonning hususiyati boʻlib, atrof muhit
bilan oʻzaro munosabatlarda oʻzini namoyon qiladi va tizimga
qobiliyatini
qayta ishlashga; tashqi muhitdagi oʻzgarishlarga darhol
javob; oʻzgaruvchan sharoitga moslashish; mustaqil taraqqiyot va oʻzini
oʻzi boshqarish; natijalarni samarali bajarish kabilarga imkon beradi.”
SMART – texnologiyalarning asosini bugungi kunda
IoT (Internet
of things) – buyumlar interneti tashkil etmoqda. Buyumlar interneti IoT
(Internet of things) bu – maxsus elektronika, dasturiy taʻminot,
sensorlar, qabul qiluvchi va uzatuvchi qurilmalarning oʻzaro maʻlumot
almashinuvidan iborat tarmoq tizimi bilan jihozlangan sun’iy
intelekt
yordamida masofadan boshqariluvchi maishiy texnikalar, transport
vositalari,
eshik-derazalar, qoʻriqchi tizimlar va boshqalar. IoT
texnologiya tadqiqotchilariga kamroq quvvat sarflaydigan va deyarli har
qanday turdagi qurilmaga ulanishi mumkin boʻlgan kichikroq va
arzonroq simsiz tizimlarni ishlab chiqish uchun kuch beradi.