O’zbekiston Respublikasi

1) yaqqol xato bo’lgan yoki takrorlanayotgan fikrlarni olib tashlaydilar;

2) bahsli bo’lgan fikrlarni oydinlashtiradilar;

3) fikrlarni tizimlashtirish mumkin bo’lgan belgilarini aniqlaydilar;

4) shu belgilar asosida doskadagi barcha fikrlarni (qog’oz va raqlaridagi) guruhlarga ajratadilar;

5) ularning o’zaro munosabatlarini chiziqlar yoki boshqa belgilar

yordamida ko’rsatadilar: kollektivning yagona yoki qarama-qarshi pozitsiyalari ishlab chiqiladi

V – bilaman.

- yangi ma’lumot.

- - bilganlarimga zid.

? – meni o’ylantirmoqda.

10 mavzu

Ma’naviy barkamol inson shaxsini shakllantirish- jamiyat rivojlashining bosh omili .

8.1. Ma’ruzani olib borish texnologiyasi

Talabalar soni: 62	Vaqti: 2 soat
Mashg’ulot shakli	Muammoli - ma’ruza.
Ma’ruza rejasi	Barkamol inson shaxsini shakllantirish-milliy istiqlol davrining ustivor vazifasi. Ma’naviy yetuk insonni shakllantiruvchi ma’naviy mezonlar. Navqiron avlodni yuksak ma’naviyat ruhida tarbiyalash yo’llari va vositalari.
Mashg’ulotning maqsadi: Ma’naviy barkamol inson tushunchasi va uning sharqona ta’rifi haqida umumiy tasavvurni shakllantirish, komil inson va uning sharqona fazilatlari haqida tushuncha hosil qilish
Pedagogik vazifalar:	O’quv faoliyati natijalari:.
Islom Karimov tomonidan bar-kamol inson tushunchasiga be-rilgan ta’rifning mohiyatini yoritib beradi	Barkamol inson avvalo, ongi yuksak, mustaqil fikrlay oladigan, xulq-atvori bilan o’zgalarga ibrat bo’la-digan bilimli, ma’rifatli kishi ekanligini aytib beradi
Komil inson va uning sharqona fazilatlari bilan tanishtiradi	Komil insonni tarbiyalash zaruriya-tining oshib borish sabablarini sanab beradi
Vatanparvarlik, insonparvar-lik - inson va jamiyat ma’naviy qiyofasining mezoni, o’z millatiga sadoqatli bo’lish - yuksak burch ekanligini yoritib beradi	Vatanparvarlik, insonparvarlik - inson va jamiyat ma’naviy qiyofasining mezoni, o’z millatiga sadoqatli bo’lish - yuksak burch ekanligini izohlab beradi
Iymon, diyonat, adolat, mehr-shafqat, halollik va vafodorlik - shaxs ma’naviy fazilatlari ekanligini yoritib beradi	Iymon, diyonat, adolat, mehr-shafqat, halollik va vafodorlik-shaxs ma’naviy fazilatlarini sanab beradi
O’qitish usullari va texnika va texnika	Muammoli uslub, bahs-munozara, suhbat, «o’yla-juft bo’lib ishla – fikr almash», bliz-so’rov, FSMU, T-sxema texnikalari.
O’qitish vositalari	Ma’ruza matni, lazerli proektor, tarqatma materiallar.
O’qitish shakllari	Jamoa, frontal va juft-juft bo’lib ishlash.
O’qitish shart-sharoiti	Texnik vositalar bilan ta’minlangan auditoriya.
Monitoring va baholash	Og’zaki nazorat, savol-javob, o’z-o’zini nazorat qilish, reyting tizimi asosida baholash.

Ma’ruzaning texnologik kartasi

Ish jarayonlari vaqti	Faoliyatning mazmuni
	o’qituvchi	talaba
I-bosqich. Mavzuga kirish (10 minut)	1.1. Muammoni keltirib chiqaradi, yakuniy xulosa – muammo echimining aniq natijasidir. Muammo ichidan muammolarni kel-tirib chiqaradi, uning echimi esa hamma muammolarni hal qiladi. Muammo ichidagi muammolarni xulosalaydi, muammoli savollar bilan uning echimiga vosita bo’la oladi. Talabalar uchun savollar va topshiriqlar tuzadi. Bu savol va topshiriqlar muammoning echimiga turtki bo’ladi.	O’UM ga qaraydilar
	1.2. Ma’ruzaning mavzusini e’lon qiladi, o’quv mashg’ulotining maqsadi va vazifalarini tushuntiradi.	Tinglaydilar, yozadilar.
II-bosqich. Asosiy (60 minut)	2.1. Talabalarning bilimlarini suh-bat asosida savollar orqali dolzarb-lashtirib, jonlantiradi.	Savollarga javob beradi.
	2.2. Dolzarblashtirilgan savollar or-qali talabalarni muammo bilan to’q-nashtiradi, Darsda ko’rib chiqiladigan muammoni shakllantiradi. FSMU texnologiyasidan foydalanil-gan holda talabalarga: «Qanday in-sonni ma’naviy barkamol inson, vatanparvar va insonparvar deb hisoblaysiz?» degan muammoli savol bilan murojaat qiladi. FSMU kar-tochkalarini tarqatadi (1-ilova)	Muammoli savolni yozib oladilar. Juft-juft bo’lib, FSMU kartochkalarini to’ldiradi. O’z erkin fikrini ifoda etadi.
	2.3. Talabalarni qay darajada jad-valni to’g’ri yoki noto’g’ri to’ldirgan-liklarini tahlil qiladi, birgalikda muammoli savolni muhokama qiladi, xulosa chiqarishga yordam beradi.	Muhokama qiladilar, g’oyalar bilan chiqadilar.
	2.4. Ma’naviy barkamol insonni tar-biyalash zamona talabi ekanligi eng muhim muammolardan biri ekanligini aytib o’tadi. Talabalarga yo’nalti-ruvchi savollar berish orqali (2-ilova), ushbu muammo ichidagi muam-molarni keltirib chiqaradi. Muammo-li savollar orqali talabalarni bu muammo echimini topishga undaydi.	O’z erkin fikrlarini bildiradilar, bahs-munozara yuritadilar, tahlil qiladilar, xulosa chiqaradi.
	2.5. Talabalarning fikrlarini umum-lashtirib, ma’naviy barkamol inson, vatanparvar va insonparvar tushunchasini slaydlar yordamida (3-ilova) tushuntiradi.	Tinglaydilar. Yozadilar.
	2.6. Komil inson va uning sharqona fazilatlarini Sharq mutafakkir-larni fikrlaridan namunalar keltir-gan holda yoritib beradi. Talabalarga: «Ma’naviy barkamol, sog’lom avlod, komil inson tushunchalaridagi mushta-raklik va farq nimada?» - deb savol bilan murojaat qilib, T-sxemani to’ldirishni so’raydi (4-ilova).	Tinglaydilar, yozadilar. T-sxemani juft-juft bo’lib to’ldiradilar.
	2.7. Berilgan topshiriq yuzasidan blits-so’rov o’tkazadi, Vatan sajdagoh kabi muqaddas. Insonparvarlik - inson va jamiyat ma’naviy qiyofasining mezoni. O’z millatiga sadoqatli bo’lish - yuksak burch. Iymon, diyonat, adolat, mehr-shafqat, halollik va vafodorlik-shaxs ma’naviy fazilatlari xususida yakuniy xulosa chiqaradi.	Javoblarni o’qib beradi.
III-bosqich. Yakuniy. (10 min.)	3.1. Talabalarning bilim va ko’nik-malari baholanadi.	O’zini qiziqtirgan savollar beradi.
	3.2. Kelgusi mashg’ulotga tayyorgarlik ko’rish uchun topshiriqlar va foyda-laniladigan adabiyotlar tavsiya eti-ladi. «Ma’naviy barkamol insonning qiyofasi» mavzusida esse yozib kelib vazifa tariqasida beriladi.	O’UM ga qaraydilar

1(8.1)-Ilova

1-o’quv topshiriq

FSMU jadvali

Qanday insonni ma’naviy barkamol, vatanparvar va insonparvar inson deb hisoblaysiz?

Mavzu bo’yicha bilimlarni dolzarblashtiruvchi savol

Jamiyat taraqqiyotini rivojlanishiga asos bo’luvchi ma’naviy barkamol avlodni tarbiyalashdagi muammolar va ularning echimi.

Yo’naltiruvchi savollar:

1. Ma’naviyatning inson faoliyatidagi rolini izohlang.

2. Ma’naviy qashshoqlikni yo’qotish uchun nimalar qilish kerak? (2-slayd)
1-muammo. Kelajak avlod haqida qayg’urish, sog’lom, barkamol naslni tarbiyalash jarayoni samaradorligini qanday oshirish mumkin?

1. Ma’naviy barkamol insonni, komil insonni, sog’lom avlodni tarbiyalash nima uchun zamona talabi hisoblanadi?

2. Islom Karimovning ma’naviy barkamol insonni tarbiyalash to’g’risidagi g’oyalari.

2-muammo. Ma’naviy jihatdan barkamol insonni tarbiyalash borasidagi muammolarni aniqlash va echimini topish.

1. Ma’naviy barkamol inson deganda nimani tushunasiz?

2. Sog’lom avlodning qirralarini izohlang.

3. Sog’lom avlod Davlat dasturi haqida nimalarni bilasiz?

1. Komil inson deganda qanday insonni tushunasiz?

2. Sharq mutafakkirlari komil inson haqida qanday fikrlar bildirilgan.

3. Ma’naviy barkamol, komil insonning asosiy fazilatlariga nimalar kiradi?

1-slayd

Orasta va pokiza kiyinish

Kamtarlik

Shaxs ma’naviyati- ning zohiriy belgilari

Hurmatni bajo keltirish

Ijro

O’zaro muomalada

Fitnalardan

Oddiylik

Tabiatni

uzoq yurish

sevish

Ekologik tarbiya

Aqli teranlik

Ma’naviy qashshoqlikni yo’qotish

	Did va saviyani tarbiyalash					Madaniyat sohasidagi imkoniyatlardan foydalanish
Ta’lim-tarbiyani kuchaytirish			Ma’naviy qashshoqlikni yo’qotish						Ijtimoiy muhitni yaxshilash
	Oilaviy munosabatlarni yaxshilash						Diniy e’tiqodga to’g’ri amal qilish