16
b) OQq – OA tizimi qabul qilish traktining tuzilish sxemasi.
OA tizimida optik tashuvchini ko‗p
kanalli elektr signal bilan
modulyasiyalash
uchun
chastota
modulyasiyasi
(CHM),
faza
modulyasiyasi (FM), amplituda modulyasiyasi (AM), qutblangan
modulyasiya
(QM),
intensivlik
bo‗yicha
modulyasiyalash
va
modulyasiyaning boshqa turlarini qo‗llash mumkin. Optik nurlanishning
intensivlik bo‗yicha modulyasiyalash turi ko‗proq qo‗llaniladi.
Bunga
sabab, modulyasiyaning bu turi keng chastota diapazonida oddiy texnik
qurilmalar yarim o‗tkazgich nurlanish manbalari (yorug‗lik diodi, lazer
diodlar) uchun bajariladi. Yarim o‗tkazgich
manbaning nurlanish
intensivligini boshqarish uchun modulyasiyalaydigan elektr signal bilan
mos holda injeksiya tokini o‗zgartirish etarlidir. Bu tok kuchaytirgich
ko‗rinishidagi elektron sxema yordamida oson amalga oshiriladi.
Optik
nurlanishning intensivlik bo‗yicha modulyasiyasi teskari jarayon optik
signalni elektr signaliga aylanish masalasini engillashtiradi. Darxaqiqat,
fotoqabul qilgich tarkibiga kiruvchi fotodetektor
kvadratik asbob
hisoblanib, uning chiqishidagi tok optik maydon amplitudasining
kvadratiga proporsional.
Intensivlik bo‗yicha modulyasiyalangan optik signalni bevosita
fotodetektorga berib, osongina uni boshlang‗ich signal ko‗rinishini
saqlagan elektr signaliga aylantirish mumkin.
Optik signallarni qabul
qilishning bu usuli to‗g‗ridan-to‗g‗ri fotodetektorlash usuli deyiladi.
OOA tizimining uzatuvchi muhitlari yuqorida aytib o‗tilgandek
atmosfera, kosmik va suv osti aloqa muhitlari bo‗lishi mumkin.
Kosmik aloqa tizimlarini loyihalashtirishda asosiy masala bu uzatish
va qabul qilish antennalarining o‗lchamlarini mos ravishda to‗g‗ri tanlash
orqali yo‗qotishlarni bartaraf etish hisoblanadi.
OOA tizimlarining uzatish va qabul qilish antennalarini aniq
yo‗naltirishga
qaratilgan yuqori talablar, optik nurlanish manbalarining
foydali ish koeffitsientining kichikligi, qabul
qilishda shovqin sathining
yuqoriligi, atmosfera xarakteristikalarining aloqa sifatiga ta‘siri kabi bir
qator kamchiliklari sababli ular telekommunikatsiya tarmoqlari va umumiy
foydalanish tizimlarida qo‗llanilmayapti.
