|
Termiz davlat universiteti toshaliyeva s. T., A. M. Abdurahmonov iqtisodiyotga oid
|
| bet | 279/485 | | Sana | 10.07.2024 | | Hajmi | 0,64 Mb. | | #267286 |
Bog'liq TOSHALIYEVA S.T. IZOXLI LUG\'AT (2)GORIZONTAL QO‘SHILISH — belgilangan ma’lum bozorning o‘zidagi firmalarning qo‘shilishi.
GORIZONTAL SPRED — bitta boshlang‘ich narxda tuzilib, opsionlar muddati tugagunga qadar turli davrlarga ega bo‘lgan bir turdagi ikkita opsiondan iborat bitim.
GORNAYA PODAT (tog` o`lponi, tog` solig`i) — yer osti boyliklarini topish bilan shug‘ullanuvchi tog‘ sanoatidan davlat tomonidan olinadigan maxsus soliq. G.p. kiritilishi tog‘ regaliyasining mavjudligi bilan bog‘liq. Uning hajmi kapitalizmning dastlabki bosqichida qazib olingan yalpi summaning 15-20 foiziga yetgan, bu esa tog‘ sanoatining rivojlanishiga to‘siq bo‘lgan; ko‘pgina kapitalistik mamlakatlarda daromad solish bilan almashtirilgan. G.p. Rossiyada 1719-yili Pyotr I davrida kiritilgan. Farmonda qazib olingan yalpi boylikning o‘ndan bir qismi natural shaklida to‘lansin, deb yozib qo‘yilgan.
GRADUALIZM - bir iqtisodiy tizimdan ikkinchisiga keskin o‘zgarishlarsiz, bosqichma-bosqich o‘tish qonuniyatlarini o‘rganuvchi ilmiy oqim.
GRATIFIKATSIYA - xodimlarni o‘z vazifalarini sifatli bajarganliklari uchun ustama pul bilan rag‘batlantirish.
GRANT - 1) ilmiy tadqiqotlar va ishlanmalarni amalga oshirish bo‘yicha haq to‘lanadigan hamda mablag‘ bilan ta’minlanadigan davlat buyurtmasi; 2) ilmiy tadqiqotlarni, olimlarni, adabiyot va san’at asarlari mualliflarini moliyaviy qo‘llab-quvvatlash maqsadida xayr-ehson tariqasida ajratilgan pul mablag‘lari; 3) innovatsion xarakterdagi ishlarni maqsadli- imtiyozli moliyalashtirish. Soliqqa tortish maqsadlari uchun “grant” atamasi ishlatilganda xorijiy xayriya tashkilot (fond)lari tomonidan korxona va tashkilotlarga pul yoki natural shaklda ilmiy-tadqiqot, tajriba konstruktorlik ishlarini, o‘qitish, davolash va boshqa shunga o‘xshash maqsadlarni amalga oshirish uchun ulardan foydalanilganligi to‘g‘risida hisobot berish sharti bilan beriladigan mablag‘lar tushuniladi.
GRANT - ELEMENT (lot.) — har xil kreditlar va qarzlar berish shartlarini taqqoslash uchun xalqaro statistikada qo‘llaniladigan ko‘rsatkich. Har bir kredit (qarz)ning shartlari uchta parametr bilan xarakterlanadi: berish muddati, imtiyozli davri va foiz stavkasi. Grant-element har bir parametrdagi qarzni hisobga oluvchi integral ko‘rsatkich hisoblanadi. G.d. qandaydir bir mamlakatga oqib kelishi uning xo‘jalik va moliyaviy holatini keskinlashtiradi.
|
| |
