~ 48 ~
2.
Konstruksiyalash va modellashtirish
ustaxonalaridagi ish
o`rinlari qanday bo`lishi zarur?
3.
Mashg`ulotlar o`tkazuvchi o`qituvchi yoki to’garak rahbariniig
ish o`rniga qo’yiladigan talablarni ayting?
4.
O`quv ustaxonalari qanday sanitariya-gigiyena qoidalariga
javob berishi lozim?
5.
Pardozlash va bo`yash ishlari qanday olib boriladi?
10-MAVZU. TEXNIK KONSTRUKSTIYALASH VA
MODELLASHTIRISH
Reja:
1. Texnik konstruksiyalash va modellashtirishni o’rgatishda
qo’yiladigan metodlar va tashkiliy shakllar.
2. Texnik loyihalash va modellashtirishning tashkiliyshakllari.
3. Texnik loyihalash va modellashtirishning tashkiliy shakllari.
Ta’lim jarayonining eng muhim komponentlari - uning tashkiliy
shakllari.
Oliy maktabni qayta qurish sharoitida
konstruktsiyalash -
texnologik masalalarni hal qilish uchun ta’limning quyidagi shakllari
eng samaralidir: texnik konstruktsiyalash va modellashtirish bo`yicha
amaliy mashg`ulotlar; brigada, individual, zveno shakllari va ularning
turli birlashmalari: har xil yoshdagi talabalardan iborat brigada va
hokazolar.
Texnik konstruktsiyalash va modellashtirish bo`yicha
amaliy
mashg`ulotlar deganda o`quv - mehnat faoliyatining izchil tashkil
etilishi tushuniladi. Bu faoliyat ham kollektiv,
ham individual ish
turlarini o`z ichiga oladi va bu ishlar pedagog tomonidan tashkil qilinib,
bunda talabalarning o`quv materiallarini aktiv, ongli va mustahkam
o`zlashtirishi ko`zda tutiladi.
Texnik konstruktsiyalash va modellashtirishda
bir xil tipdagi
qurilmalar, modellar va maketlarni tayyorlash uchun ta’limning frontal
shaklidan foydalanish maqsadga muvofiqdir. Bunda pedagog talabalar
uchun
tegishli
murakkablikdagi
ob’yektlarni
tanlaydi.
U
konstruktsiyalash bo`yicha ta’limning frontal shaklidan foydalanishda
butun gruppani modellashtirishning faqat bitta ob’yekt bilan
shug`ullanishga tayyorlaydi va bu tadbir uni tayyorlashga sarflanadigan
vaqtni, texnik - texnologik hujjatlar hajmini,
bir xil tipdagi asbob va
~ 49 ~
moslamalarni, o`xshash mehnat usullarini ko`rsatish va hokazolarni
ancha kamaytiradi.
Talabalar bajarayotgan konstruktorlik - texnologik ishlar o`zining
murakkabligi va sermehnatligi bilan kollektiv bo`lib, ishlashni taqozo
qilsa ham hamda bir-biriga yaqin va xarakteri jihatdan har xil bo`lsa,
mashg`ulotni tashkil etishning zveno shaklidan foydalaniladi.
Ko`pincha bunday hollarda murakkabroq bitta ob’yekt bilan 2-3 nafar
va bundan ko`proq talaba shug`ullanadi.
Tayyorlanadigan ob’yektlar o`z mazmuniga ko`ra bir xil va
xarakteriga
ko`ra
har
xil
bo`lsa,
texnik
modellashtirish
konstruktsiyalash bo`yicha amaliy mashg`ulotni
tashkil etishning
individual shaklidan foydalanish maqsadga muvofiqdir. Bunday
hollarda deyarli har bir talaba individual topshiriqni bajarishi pedagog
uchun muayyan qiyinchilik tug`diradi. Chunki bunday mashg`ulotlarda
ko`pincha ayrim talabalarga yozma instruksiyalar tayyorlashga va ular
ana shu instruksiyalar bo`yicha yangi o`quv materialini o`rganishlariga
to`g`ri keladi.
Mashg`ulotni
tashkil
etishning
aralash
shaklidan
modellashtirishning har xil ob’yektlarini bajarishda foydalaniladi.
Shularga ko`ra maktab o`quv ustaxonalaridagi texnik konstruktsiyalash
va modellashtirish mashg`ulotlarining tashkiliy shakllarini dasturdagi
o`rganilayotgan
mavzuning mazmuniga, ob’yektlarning xarakteriga,
ta’limiy - pedagogik va ishlab chiqarish talablariga qarab tanlanadi.
