Mavzuni mustahkamlash uchun savollar

~ 145 ~ 
“TEXNIK IJODKORLIK VA KONSTRUKSIYALASH”
 FANIDAN 
 TEST SAVOLLARI 
Texnik ijodkorlik va dizayn fanidan test savollari 
1. “Test” so’zi qaysi tildan olingan? 
A. Ingliz tilidan* 
B.Arab tilidan. 
C Yunon tilidan. 
D.Grek tilidan. 
2. “Test” so’zi qanday ma’noni anglatadi? 
A. Mashq. 
B. Sinash, tekshirish* 
C. Topshiriq. 
D.Nazorat. 
3. Shaxsning intellektual darajasini o‘rganishdagi dastlabki urinishlar qaysi 
davrda chet ellarda, ayniqsa, AQSh, Angliya, Fransiya kabi bir qator 
mamlakatlarda keng tarqalgan? 
A. 16- asrda. 
B.17- asrda. 
C.20- asrning 2–yarmida* 
D. 19- asrning oxirida. 
4. Kim o‘zining laboratoriya sharoitida o‘tkazilgan tajribalarini birinchilaridan 
bo‘lib, “aqliy testlar” deb atagan? 
A. Galton* 
B. Djeyms Kettel. 
C. Edgar Po. 
D.A.Osborn. 
5. Kimtomonidan ishlab chiqilgan intellektual testlar mutaxassislarning tadqiqot 
ishlarida ommaviy ravishda qo‘llanila boshlandi? 
A. A.Osborn. 
B.Djeyms Kettel* 
C.Edgar Po. 
D. Galton. 
6. Fransuz psixologi A. Bine va uning shogirdi T. Simon insonning aqliy o‘sishi 
va iste'dodi darajalarini o‘lchash imkoniyati borligi g‘oyasini nechanchi yilda 
olg‘a surganlar? 
A. 1806. 
B. 1869. 
C.1905* 
D. 1965. 

~ 146 ~ 
7. Stenford-Bine shkalasi 2 yoshli boladan tortib to katta yoshdagi shaxslarning 
aqliy qobiliyatlarini o‘lchashga mo‘ljallangandir.Mazkur shkalaga binoan, 
intellekt koeffisenti necha va undan ortiq ballga ega bo‘lgan bolalar iste'dod 
egalari deb hisoblanadilar? 
A. 100. 
B. 124* 
C 135. 
D 189. 
8. Maktab tizimida to’garaklar necha turga bo’linadi? 
A. 2 turga. 
B. 3 turga* 
C. 4 turga.
D. 5 turga. 
9. Bevosita mehnat tarbiyasi bilan bog‘liq bo‘lgan to‘garaklar nima deb 
nomlanadi? 
A. Predmerga doir to’garaklar* 
B. Predmetlararo to’garaklar. 
C. Predmetdan tashqari to’garaklar. 
D. Barcha javoblar to’g’ri. 
10. Duradgorlik, chilangarlik, tokarlik to‘garaklari, aralash to‘garaklar bular 
qanday to’garak turiga kiradi? 
A. Predmerga doir to’garaklar* 
B. Predmetlararo to’garaklar. 
C. Predmetdan tashqari to’garaklar. 
D. Barcha javoblar to’g’ri. 
11. Shaxs aqliy qobiliyatlarining nisbatan turg’un tuzilmasi? 
A.
Intuitsiya; 
B.
Intelekt * 
C.
Ijodkorlik 
D.
Kashfiyot 
12. Moddiy va manaviy boyliklar yaratiladigan insonning ma’lum bir faoliyat 
turi nima? 
A.
Ijodkorlik* 
B.
Ixtirolar 
C.
Kashfiyot 
D.
Intuitsiya 
13. Ko’zda tutilgan ob’ektni yaratish uchun bajariladigan hisob kitoblar va 
grafik ishlarni qamrab oluvchi vazifalar nima deyiladi? 
A.
Maket 
B.
Model 
C.
Loyiha* 

~ 147 ~ 
D.
Dizayn 
14. Ob’ektning konstruksiyasdini yaqqollroq tasavvur etish imkonini 
beradigan umumiy hajimli tasvir nima ? 
A.
O’xshashlik 
B.
Maket* 
C.
Model 
D.
Loyiha 
15. Ob'ekt o‘lchamlarini orttirish yoki kamaytirish, buyumning detallari, uzeli 
yoki tarkibiy qismini puxtarog‘i bilan almashtirish orqali buyumni 
o‘zgartirishga nima deyiladi? 
A. Ijodiy topshiriq* 
B. Foydali model. 
C. Sanoat mulki. 
D. Loyiha. 
16. Texnika ob'ektlarining rivojlanishi, texnik darajasi va taraqqiyot istiqbollarini 
aniqlash maqsadida olib boriladigan ilmiy tadqiqotlar nima deb ataladi? 
A. Bilimlar banki. 
B. Intellektual mulk. 
C. Patent tadqiqotlari* 
D. Patent izlanishlari. 
17. Sifat jihatidan yangi va beqiyos, originalligi va ijtimoiy-tarixiy jihatdan 
nodirligi bilan o‘zgacha narsa yaratish faoliyati nima deyiladi? 
A. Ijod* 
B. Loyiha. 
C.Dizayn. 
D. Eskiz. 
18. Ikki predmet yoki hodisaning barcha mos joylaridagi nuqtalari bir xil o‘lchov 
birligida bir xil masshtabda bo‘lishi nima bilan belgilanadi? 
A. Maket. 
B. O’zaro o’xshashlik* 
C. Model. 
D.Dizayn. 
19.Kashfiyot tushunchasi necha xil ma’noda ishlatiladi? 
A. 5 xil. 
B. 4 xil. 
C. 3 xil. 
D.2 xil* 
20. Kashfiyot tushunchasi anglatadigan ma’nolar qanday ekanini sanab bering? 
A. Nazariy va amaliy. 
B. Ta’limiy va tarbiyaviy. 
C. Huquqiy va ommalashgan* 

~ 148 ~ 
D.Yakka va umumiy. 
21. Materialni tejamli sarflash, texnik rasmi, loyihasi va chizmasi haqida 
tushunchalar. Yog‘ochga ishlov beruvchi kasblar. O‘ymakorlik. Loyihalash, 
kompozisiyalash, ishlov berish va iqtisodiy masalalarni hisobga olish. 
Buyumlarning maketini tayyorlash kabi masalalar nechanchi sinf dasturini 
qamrab oladi? 
A. 6- sinf. 
B. 7- sinf. 
C. 5-sinf* 
D.4- sinf. 
22. Konstruksiyalash elementlari, materiallarning xususiyatlari, yog‘och 
buyumlarning eskizlari va ularni tayyorlash, kompozisiya tuzish. Assimmetriya 
haqida tushuncha, buyumlarga naqsh chizish. Loyihalar asosida buyum 
tayyorlash. Turli geometrik figuralardan tashkil topgan buyumlar loyihasi 
nechanchi sinf dasturida o’z aksini topgan? 
A. 5- sinf. 
B. 6- sinf. 
C. 7- sinf* 
D. 8- sinf. 
23. Ta'lim jarayonining eng muhim komponentlari nima? 
A. Ta’limiy shakllari. 
B. Tarbiyaviy shakllari. 
C. Tashkiliy shakllari* 
D.Iqtisodiy shakllari. 
24. Texnik konstruksiyalash va modellashtirish bo‘yicha amaliy mashg‘ulotlar; 
brigada, individual, zveno shakllari va ularning turlari birlashmalari qaysi ta’lim 
shakliga mos keladi? 
A. Oliy maktabda konstruksiyalashga* 
B. Umumta’lim maktabda asosiy dizayn ta’limiga. 
C. Umumta’lim maktabda boshlang’ich dizayn ta’limiga. 
D. Umumta’lim maktabda mutaxassislikka oid dizayn ta’limiga. 
25. Muammoli ta'lim metodlariga qaysilar kiradi? 
A. o‘quv materialini muammoli bayon etish. 
B. Izlanish suhbatlari. 
 
C. Tadqiqot metodi. 
D. Barcha javoblar to’g’ri* 
26. Ratsionalizatorlik faoliyatini kuzatish, turli ijodiy ishlarni namoyish qilish 
kabilar qaysi metodga kiradi? 
A. Muammoli ta’lim metodi. 

~ 149 ~ 
B. Og’zaki ta’lim metodi. 
C. Ko‘rsatmalilik metodi* 
D. Nazorat qilish metodi. 
27. Ixtirochilik masalalarini yechish metodlari G.S.Al'tshuller, L.V.Aleksandrov 
kimlar tomonidan o‘rganilgan ? 
A. G.S.Al'tshuller, L.V.Aleksandrov* 
B. A.Osborn, I.I.Kichkin 
C. M.A.Vachevskiy, Lobochevskiy. 
D. I.I.Kichkin, Edgar Po. 
28. Haqiqatdan ob'ektning yoki undagi asosiy uzellarning nusxasi nima? 
A. Maket. 
B. Eskiz.
C. Loyiha. 
D. Model* 
29. Texnikada ishlatiladigan modellar nechta tipga bo‘linadi? 
A. 2 tipga. 
B. 3 tipga* 
C. 4 tipga. 
D. 5 tipga. 
30. Texnikada ishlatiladigan modellarning 1-tipiga qanday obektlar kiradi? 
A. Geometrik o‘lchamlari o‘xshash* 
B.Fizikaviy o‘xshashligi. 
C. Funksional o’xshashligi. 
D. To’g’ri javob keltirilmagan. 
31. Fizika, fizika-texnika, ximiya, ximiya-texnologiya, agroximiya, astronomiya 
va boshqa to‘garaklar o‘quvchilarning maktab o‘quv rejasidagi turli fanlar 
bo‘yicha olgan bilimlarini chuqurlashtirish va amaliy ko‘nikmalarini 
mustahkamlash, ta'lim kabinetlarini jihozlash uchun asbob-uskunalar yaratish va 
shu asosida o‘quvchilarni kasbga yo‘naltirish maqsadlarida tashkil qilinadigan 
to’garaklar umumiy nomda qanday nomlanadi? 
A. Tayyorlov texnika to’garaklari. 
B. Fan- texnika to’garaklari. 
C. Sport- texnika to’garaklari. 
D. Ishlab chiqarish texnika to’garaklari. 
32. Predmetlararo to‘garaklar ichida eng keng tarqalganlari qaysi? 
A. Duradgorlik, chilangarlik. 
B. Fizik- texnik* 
C. Gumanitar. 
D. Estetik. 

~ 150 ~ 
33. Konstruktiv fikrlash nima? 
A. Ijodiy fikrlash. 
B. Yuqori aniqlikda fikrlash. 
C.O‘z fikrini bildirilgan fikr-mulohazalar asosida to‘g‘riroq ifodalashga 
erishish* 
D.Badiiy- estetik fikrlash. 
34.Batafsil ishlab chiqilgan algoritm bo‘yicha bajariladigan jarayon va bu natijada 
faoliyat sub'ekti (sub'ektiv yangilik) uchun ham, boshqa kishilar uchun ham 
(ob'ektiv yangilik) yangilik bo‘lmagan mahsulot yaratiladigan faoliyat qanday 
faoliyat? 
A. Ijodiy faoliyat. 
B. Reproduktiv faoliyat* 
C. Konstruktiv faoliyat. 
D. Badiiy faoliyat. 
35. Altshuller texnik ixtirolarning patent fondini tahlil qildi, bu jarayonda 
texnikaning rivojlanish qonuniyatlarini ochdi va nechanchi yillarda u ixtirochilik 
masalalarini yechish algoritmining birinchi modifikasiyasini yaratdi? 
A. 40- yillarda. 
B. 50- yillarda.
C. 60- yillarda.* 
D. 70- yillarda.
36. Sub'ekt tomonidan o‘ziga fikran qo‘yiladigan savol va muammolarga 
anglanmagan holatda yuzaga keluvchi javoblar bo‘lib, to‘plangan tajriba va 
bilimlar asosida topiladigan narsa nima? 
A. Ijodkorlik. 
B. Ixtirochilik. 
C Kashfiyotchilik. 
D.Intuitsiya.* 
37. Turli davlatlarning ixtirolar xalqaro tasnifi bo‘yicha tasniflangan himoya 
hujjatlarini izlash va tahlil qilish jarayoni nima deb nomlanadi? 
A. Patent izlanishlari* 
B. Patent tadqiqotlari. 
C. Patent hujjatlari. 
D. Intellektual mulk. 
38. Moddiy dunyoning ilgari ma'lum bo‘lmagan ob'ektiv mavjud qonuniyatlar, 
xossalari va hodisalarni aniqlanishi bilan tavsiflanib, u insoniyatning bilish 
darajasini tubdan o‘zgartiruvchi ta'sirga ega bo‘ladigan narsa nima? 
A. Ixtiro. 
B. Kashfiyot.* 
C. Foydali model. 
D. Sanoat mulki. 

~ 151 ~ 
39. Xalq xo‘jaligi, ijtimoiy-madaniy qurilish yoki mudofaa sohasida masalani 
ijobiy samara beradigan qilib, yangichasiga va o‘ziga xos texnik hal etish nima 
deyiladi? 
A. Ixtiro* 
B. Kashfiyot. 
C. Foydali model. 
D. Sanoat mulki. 
40. Tekis geometrik shakllarning bir-biriga nisbatan katta-kichikligi va shakli 
bo‘yicha mutanosibligi qoidalarini bilish nechanchi sinf o’quvchilariga singdirib 
boriladi? 
A. 2- sinf. 
B. 3- sinf* 
C. 4- sinf. 
D. 5-sinf. 
41. ……… -moddiy dunyoning ilgari ma'lum bo‘lmagan ob'ektiv mavjud 
qonuniyatlar, xossalari va hodisalarni aniqlanishi bilan tavsiflanib, u 
insoniyatning bilish darajasini tubdan o‘zgartiruvchi ta'sirga ega bo‘ladi. 
A. Ixtiro. 
B. Foydali model. 
C. Sanoat mulki. 
D. Kashfiyot* 
42. Xalq xo‘jaligini barcha tarmoqlarida texnik yechimlari bilan ijobiy natijaga 
ega bo‘lgan yangilik nima deyiladi? 
A. Ixtiro* 
B. Kashfiyot. 
C. Foydali model. 
D. Sanoat mulki. 
43. "Ixtiro qilish"ni "qo‘yilgan masalani yechish uchun eskilaridan tubdan farq 
qiluvchi, odatdagi mantiqiy fikrlash yo‘li bilan yetishib bo‘lmaydigan yangi 
samarali texnik yechimni taklif qilish" deb ta'riflagan shaxs kim? 
A. I.I.Kichkin. 
B. M.A.Vachevskiy* 
C. Lomonosov. 
D. Lobochevskiy. 
44. Ixtirochilikni ilmiy g‘oyalarining texnik yechimlarga ijodiy tatbiqi, ilmiy 
texnika taraqqiyoti sur'atlarini belgilovchi asosiy ko‘rsatkich, yangi texnika va 
texnologiyalar yaratilishining mezoni hamda uning yuqori ilmiy-texnik darajasini 
ta'minlovchi omil deb hisoblagan olim kim? 
A. M.A.Vachevskiy 
B. I.I.Kichkin* 

~ 152 ~ 
C. A. Eynshteyn. 
D.T. Edison. 
45. Rasionalizatorlik ko‘p qirrali muammo bo‘lib, ko‘proq qanday masalalarni xal 
etishga qaratiladi? 
A.Siyosiy. 
B.Ijtimoiy. 
C.Iqtisodiy* 
D.Texnik. 
46.Ilmiy-texnik tajribalar va loyiha konstruktorlik ishlanmalarning mazmuni 
kashf qilinganligi, foydali modeli hamda kashfiyotchining huquqini himoya 
qiluvchi ma'lumotlar yig’indisi nima deyiladi? 
A. Patent tadqiqotlari. 
B. Patent izlanishlari. 
C. Patent hujjatlari* 
D. Patent axboroti. 
47. Patent hujjatlaridan foydalanish va ishlov berishga nima deyiladi? 
A. Patent axboroti* 
B. Patent izlanishlari. 
C. Patent tadqiqotlari. 
D. Sanoat obekti. 
48. Patent hujjatlar ilmiy-texnik yutuqlarning oxirgi necha yilligi patent 
fondlarida saqlanadi? 
A. 30- 40 yilligi. 
B. 50-60 yilligi. 
C. 70- 80 yilligi. 
D. 100- 200 yilligi* 
49. «Ixtirolar, foydali modellar va sanoat namunalari to‘g‘risida»gi Qonunga 
muvofiq sanoat mulki ob'ektlarini muhofaza qilish sohasida yagona davlat 
siyosatini qanday idora amalga oshiradi? 
A. O‘zbekiston Respublikasining Davlat patent idorasi* 
B. Vazirlar Maxkamasi. 
C. Intellektual mulk davlat fondi. 
D.O‘zbekiston Respublikasining Intelektual mulk davlat fondi 
50. Patent egasining davlat mulkiga kiradigan yoki shartnoma asosida olinadigan 
intellektual mulk ob'ektlariga nisbatan huquq hamda majburiyatlarini amalga 
oshirilishiga ko‘maklashadigan joy qayer? 
A. Vazirlar Maxkamasi. 
B. O‘zbekiston Respublikasining Davlat patent idorasi. 
C. O‘zbekiston Respublikasining Intelektual mulk davlat fondi* 

~ 153 ~ 
D. Intellektual mulk davlat fondi. 
51. Aqliy hujum metodini kim kashf etgan? 
A. A.Osborn* 
B. M.A.Vachevskiy 
C. I.I.Kichkin 
D.Edgar Po. 
52. Hozirgi dunyoda eng nufuzli Nobel mukofotining nechtasi AQShga tog’ri 
keladi? 
A. 100 dan ortig’i. 
B. 125 tasi. 
C. 186 dan ortig’i* 
D. 300 tasi. 
53. Nobel mukofotining 87 tasi qaysi davlat hisobiga tog’ri keladi? 
A. Germaniya. 
B. Fransiya. 
C. AQSH. 
D. Angliya* 
54. Insoniyat tarixida eng ko‘p 1098 ta ixtiro qilgan shaxs kim? 
A. Eynshteyn. 
B. Edison* 
C. Vachevskiy.
D. Kichkin. 
55. Ingliz tilidan olingan bo‘lib, chiroyli, shinam, yaxshi chiroyli loyiha degan 
ma'noni anglatadigan termin qaysi? 
A. Model. 
B. Maket. 
C. Dizayn* 
D. Konstruksiya. 
56. Kuchli rassom - konstruktor odam bu -… 
A. Konstruktor. 
B. Modelyer. 
C. Dizayner* 
D. Tadqiqotchi. 
57. Mehnat ta'limi mazmunida dizayn asoslarini o‘qitish jarayonini shartli 
ravishda necha bosqichda amalga oshiriladi? 
A. 3 bosqichda.* 
B. 2 bosqichda. 
C. 4 bosqichda. 

~ 154 ~ 
D. 5 bosqichda. 
58. Mutaxassislikka oid dizayn ta'limi nechanchi sinflarni qamrab oladi?
A. 5-6 sinflar. 
B.6- 7 sinflar.
C. 8-9 sinflar* 
D. 10- 11 sinflar. 
59.Asosiy dizayn ta'limi qaysi sinflarni qamrab oladi? 
A. 6-8 sinflar. 
B. 9-10 sinflar. 
C. 5- 7 sinflar* 
D.10- 11 sinflar. 
60. Tayyorlov texnika to‘garaklari qaysi yoshdagi bolalar uchun mo’ljallangan? 
A. Kichik maktab yoshidagi o‘quvchilar uchun* 
B. Boshlang’ich sinf o’quvchilari uchun.
C. Yuqori sinf o’quvchilari uchun. 
D. O’rta – mahsus kasb –hunar ta’limi o’quvchilari uchun. 

Download 5,18 Mb.