13
1.2.-rasm. «Xavflar daraxti»ning sxemasi.
Tizimlash tamoyili hodisalarni o`zaro bog’liq ravishda bir to`plam tariqasida
o`rganadi. Tizim beradigan maqsad yoki natija tizim yaratuvchi element deb aytiladi.
Masalan, yong’in-yonuvchi modda,
oksidlovchi kislorod, yondiruvchi. Bu erda
yong’in-tizim,
yonuvchi modda-oksidlovchi, yondiruvchi-uning elementlari. Agar
birorta elementni shulardan chiqarib tashlasak, tizim buziladi. Tizimda bor sifat uning
elementlarida bo`lmaydi. Bu tizimning muhim xususiyati bo`lib, xavfsizlik masalalari
tahlili asosida joylashgan. ko`ngilsiz voqealarning paydo bo`lish sabablarini aniqlash,
ularni kamaytirishga qaratilgan tadbirlar xavfsizlik tizimi tahlilining asosiy
maqsadidir.
Har qanday sabablar natijasida vujudga kelgan xavflar zarar keltiradi. Sababsiz haqiqiy
xavf ham, zarar ham yo`q. Demak, xavfdan saqlanish uning
kelib chiqish sabablarini
bilishga asoslangan.
Sodir bo`lgan xavflar bilan sabablar o`rtasida sabab-oqibat aloqasi bor. O`z navbatida
bir sabab ikkinchi sababiy oqibatni keltirib chiqaradi va h.k. SHunday qilib, sabablar
va xavflar zanjirsimon tizimni yaratadi. Bunday grafikning
tasviri shoxli daraxtga
o`xshaydi. Quriladigan daraxtlarda sabab va xavf shoxlari bor. Ularni o`zaro ajratib
tashlash mumkin emas. SHuning uchun xavfsizlikni tahlil
etishda tuzilgan tasvirni
sabablar va xavflar daraxti deb atash lozim.
Кран-балка илгагидан юкнинг тушиб кетиши
Сақлагич
қулфнинг
йўклиги
Чиқиш ёки
кириш
Фиксатор
кучининг
йўқолиши
Троснинг узилиши
Чиқиш
ва кириш
Техник
назоратнинг
йўқлиги
Троснинг
занглаши,
коррозияси
