|
- ma`ruza. Ishlab chiqarish muhitining mikroiqlim sharoitlariBog'liq 5b27936d716437- ma`ruza. Ishlab chiqarish muhitining mikroiqlim sharoitlari
Reja.
1. Iqlim ko`rsatkichlari va uning inson salomatligiga ta`siri.
2. Ishlab chiqarish mikroiqlimining gigienik me`yorlari.
3. Mo``tadil iqlim sharoitini yaratish.
4. Mehnatni ilmiy asosda tashkil etish.
1.Iqlim ko`rsatkichlari va uning inson salomatligiga ta`siri.
Ishlab chiqarish muhitida iqlim sharoitini ifodalovchi ko`rsatkichlar, havoning
harorati, nisbiy namligi, havo bosimi va havoning harakat tezligidan iborat bo`lib,
hammasi birgalikda kishining ish qobiliyatiga, mehnat unumdorligiga va inson
organizmidagi biologik o`zgarishlarga katta ta`sir ko`rsatadi
Inson tanasidagi doimiy mo``tadil harorat, modda almashuv jarayoni tufayli markaziy
nerv a`zosining faoliyati orqali boshqarib turiladi.
Inson uchun orombaxsh, mo``tadil iqlim sharoiti deganda, yuqorida aytilgan havo
o`lchamlarining o`zaro mutanosibligi tushuniladi. Bu mutanosiblik odam tanasida
harorat odam tanasida harorat almashuvi reaktsiyasini hech qanday zo`riqishsiz
kechishini hamda o`zida huzur-halovat sezishi va shu bilan birga ishchanlik
qobiliyatini yuqori bo`lishligini ta`minlaydi.
Ma`lumki haroratning 18-25
0
S, nisbiy namlikni 40-70% va bosimning 740-760mm.
sm ustunida bo`lishi, odam tanasi va uni o`rab turgan havo o`rtasidagi harorat
almashinuvi jarayoniga kuchli ta`sir ko`rsata olmaydi, chunki bunday sharoitda
muhitlar o`rtasidagi issiqlik almashinuvi mufassal va qoldiqsiz ko`chadi, ya`ni tanadan
chiqayotgan issiqlik tezligi uning havoga singib ketish tezligiga teng holda
almashinadi. Agar havoning holatida bunday mutanosiblik buzilsa, shu muhitda
ishlayotgan odamning salomatligida ham o`zgarish paydo bo`ladi.
Muhitning harorati 18-25
0
S bo`lganda odam tanasidan chiqayotgan issiqlik nurlanish
yoki harorat almashinuvi qonuni asosida havoga quruq g’ubor holatiga sekin tarqaladi,
30
0
S dan yuqori haroratda esa bug’lanish sodir bo`ladi, ya`ni tanadagi ortiqcha issiqlik
mushaklardan sizib chiqayotgan quvvat ta`siridan yo`l-yo`lakay to`qimalardagi tuz
eritmalarini yuvib, teri sirtida ter shaklida paydo bo`ladi.
Muhitning harorati oshgan sari tananing issiqlik uzatish qobiliyati susayib boradi,
bug’lanish jarayoni esa to`xtovsiz ortib boradi, natijada organizm tez holsizlana
boshlaydi. Agar havodagi nisbiy namlik 80 foizdan ortib ketsa tanadan ajralib
chiqayotgan terning bug’lanishi qiyinlashadi va natijada tana bilan muhit o`rtasidagi
harorat almashuvi buziladi.
Agar havo harakati tezligi oshib ketsa tana bilan havo o`rtasidagi harorat tafovuti
keskin orta boradi, shu sababdan organizm tez soviy boshlaydi, va natijada shamollash
bilan bog’liq xastaliklar kelib chiqadi.
|
| |
