Texnika xavfsizligi

Download 3,02 Mb. Pdf ko'rish
bet	42/124
Sana	06.10.2024
Hajmi	3,02 Mb.
	#273717

1 ... 38 39 40 41 42 43 44 45 ... 124

Bog'liq
5b27936d71643

tezligi M/s
sovuq
I -
engil
20-23
60-30
0,2

I a -
o`rtacha
og’irlikdagi
18-20
60-40
0,2

I b -
o`rtacha
og’irlikdagi
17-19
60-40
0,3

III
- og’ir
16-18
60-40
0,3
iliq
I -
engil
20-25
60-40
0,2

I a -
o`rtacha
og’irlikdagi
21-23
60-40
0,3

I b -
o`rtacha
og’irlikdagi
20-22
60-40
0,4

II
- og’ir
18-21
60-40
0,5
issiq
I -
engil
20-30
60-30
0,3

I a -
o`rtacha
og’irlikdagi
20-30
60-30
0,4-0,5

I b -
o`rtacha
og’irlikdagi
20-30
60-30
0,5-0,7

III
- og’ir
20-30
60-30
0,5-1,0
Harorat, nisbiy namlik va havo harakatining tezligi risoladagi va yo`l qo`yilishi
mumkin bo`lgan miqdorlar ko`rinishida me`yorlanadi va issiqlik holatini saqlanishini
ta`minlaydigan mikroiqlim ko`r-satkichlarining yig’indisi tushurilib, ish qobiliyatini
oshirish uchun shart-sharoit hisoblanadi.

4. Mo``tadil iqlim sharoitini yaratish.
Ishlab chiqarish korxonalaridagi ish joylarida iqlim sharoitlarida me`yor darajasida
ta`minlash uchun uning barcha ko`rsatkichlari o`zaro mutanosib holda bog’langan
bo`lishi kerak. YA`ni havoning harorati pasayib yoki ko`tarilib ketsa, uning harakat
tezligi ham unga bog’langan holda pasayishi (yoki ko`tarilishi) maqsadga muvofiq
bo`ladi, aksincha, agar havoning harorati past bo`lsayu, havoning harakat tezligi
me`yoridan oshib ketsa, odam tanasi bilan muhit o`rtasidagi harorat almashish jarayoni
tezlashib ketadi va natijada havoning harorati tez tushadi.
Agar havoning harorati yuqori bo`lsayu, havoning harakat tezligi past bo`lsa bu
jarayon sekinlashadi, natijada issiq havoning inson organizmiga ta`siri kuchayadi.
Havoning harorati, nisbiy namligi va tezlik o`lchamlarini inson uchun eng ma`qul
o`zaro munosabatlari, yuqoridagi noxush holatlarni oldini olishga xizmat qiladi va
muhitning mutanosibligi deb yuritiladi.
MXMT mehnat jarayonida ikki ko`rinishdagi mikroiqlim sharoitni tashkil etadi.
a) O`ta mutanosib (eng ma`qul);
b) Ruxsat etsa bo`ladigan (qoniqarli).

58
Bularning ta`sirida insonning vujudida harorat almashinishi va mehnat qilish
qobiliyatining buzilmasligini ta`minlangan bo`ladi. Bunday sharoitda haroratning
mo``tadilligi to`la ta`minlanadi va mehnat qobiliyati yuqori bo`ladi.
Olimlarimiz, shartli ravishda iqlim mutanosibligini aniqlash uchun effektli va
ekvivalent-effektli haroratlar ko`rinishidagi nisbiy birliklar tavsiya etilganlar.
a) effektli harorat deb, binodagi havoning nisbiy namligi me`yor darajasida bo`lib,
uning tezligi nolga teng bo`lgan holatini aks etuvchi haroratga aytiladi.
b) ekvivalent-effektli harorat deganda esa, binoda ma`lum nisbiy namlikka va har xil
tezlikka ega bo`lgan havoning haroratiga aytiladi.
Mikroiqlim ko`satkichlari va omillarining odamga ta`sirini ko`p yillik kuzatuvlar
asosida tahlil qilib eng mo``tadil iqlim o`lchamlarini shartli ravishda aniqlash uchun
nomogramma yaratilgan.
Misol tariqasida temir beton qurilmalar ishlab chiqaradigan zavodning armatura va
qoliplash binolarida psixrometr yodamida aniqlangan mikroiqlim ko`rsatkichlari
asosida nomogrammadan foydalanib effektli harorat qiymatlarini aniqlash namoyish
qilingan bo`lib, binodagi ekvivalent-effektli harorat topilgan u 16
0
S ga teng ekan,
qoliplash binosida esa Y 0 , bo`lgani uchun effektli haroratining shartli miqdori
aniqlangan, u 20,2 S ni tashkil etadi.

Download 3,02 Mb.

1 ... 38 39 40 41 42 43 44 45 ... 124

Download 3,02 Mb.

Pdf ko'rish