• 21.17-rasm.
  • 21.10-§. AVTOMATLASHTIRISH TIZIMLARINING ISHONCHLILIGI
  • Texnologik jarayonlarni nazorat qilish va avtomatlashtirish




    Download 3,27 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet44/75
    Sana13.05.2024
    Hajmi3,27 Mb.
    #230141
    1   ...   40   41   42   43   44   45   46   47   ...   75
    Bog'liq
    zp6Vzds4FdXKYeEqe9TPL1EXuvanELsf1Mh24SpG

    21.17-rasm.
     
    ALT ning texnik 
    so‘rayotgan foydalanuvchiga xizmat ko‘r- 
    vositalarini joylashtirish
    satadi, so‘ngra keyingi term inal qurilm a- 
    blok-sxemasi.
    larni qarab chiqishga kirishadi. Agar talab
    b o ‘lmasa, u holda EH M fonli deb ataluvchi paketli rejimning biror 
    masalalarini hal qilishi mumkin. Bu masalalar bevosita berilgan loyihalash 
    jarayoniga taalluqli bo ‘lmasligi m um kin, lekin ularni hal qilish EH M ni 
    yuklash samaradorligini oshiradi.
    ALT ning texnik vositalarini joylashtirish blok — sxemasi 21.17-rasmda 
    keltirilgan. Avtomatlashtirilgan ishchi o ‘rinlari A IO ‘l, A I 0 ‘2, ..., A IO ‘N
    loyiha tashkilotining turli b o ‘linmalarida joylashtirilgan. Ularning hammasi 
    markaziy hisoblash kompleksi (M H K ) bilan birlashtiriladi va birgalikda 
    jam oa foydalanadigan tizimni ifodalaydi.
    ALT asosida kimyoviy va oziq-ovqat sanoatini avtom atlashtirish 
    tizim in i ishlab chiqishda prinsipial elektrik, pnevm atik, funksional 
    avtom atlashtirish sxemalarini, loyihalash masalalari samarali hal qilinadi. 
    TJABT ini loyihalashda ham ALT dan foydalanish samaralidir.
    21.10-§. AVTOMATLASHTIRISH TIZIMLARINING
    ISHONCHLILIGI
    Avtomatlashtirish tizimlarining ishonchliligi tizimning berilgan vazifa- 
    larni ishlatishga oid ko ‘rsatkichlarining belgilangan qiymatlarini vaqt o ‘tishi 
    bilan saqlanishi bilan bajarish xususiyati tizimning beto‘xtovligi, ta ’sirla- 
    nuvchanligi va uzoq m uddat ishlashi orqali belgilanadi.
    B eto‘xtovligi — tizimining ishlatish jarayonida berilgan vaqt davomida 
    (ishlab chiqarish sikli, smena, oy, choraklik, yil davomida) majburiy 
    (rejadan tashqari) to ‘xtashlarsiz ishlash uzluksizligi jarayonini saqlash 
    xususiyatidir. U ayrim vazifalar, qism tizimlari va um um an tizimlami inkor 
    qilishga ishlash bilan xarakterlanadi.
    T a ’mirlashga yaroqlilik tizim ining inkor qilishlarning oldini olish, 
    aniqlash va inkorlarni bartaraf etishga moyilligi bilan xarakterlanadi. Bu 
    ko‘rsatkich mumkin bo ‘ladigan inkorlardan (to ‘xtashlardan) so‘ng ish 
    xususiyatini ko‘p m arta tiklab, uzoq vaqt foydalanishga m o ‘ljallangan 
    tizim lar uchun m uhim dir va u o ‘rta tiklanish vaqti bilan xarakterlanadi.
    Uzoq muddatlilik — bu tizimning ish xususiyatini oxirgi holatgacha 
    saqlay olish xossasidir (texnik xizmat ko ‘rsatish va ta ’mirlash uchun 
    zarur uzilishlar bilan). U tabiiy va m a’naviy eskirish omillari bilan 
    belgilanadi va tizimning xizmat qilish m uddati bilan aniqlanadi.


    Avtomatlashtirish tizimini ishlab chiqish, loyihalash, joriy qilish va 
    sanoat ekspluatatsiyasi jarayonida uning ishonchliligining optim al darajasi 
    belgilanishi va o ‘rganilishi kerak. Past darajaning oqibatlari: texnologik 
    rejimning buzilishi, yaroqsiz, maqsadga qaratilgan mahsulotni to ‘la ishlab 
    chiqarm aslik, avariyalar, portlashlar, shuningdek tizim ni t a ’m irlashga 
    harajatlarning ortishi. Ayrim hollarda tizim ishonchliligi darajasining past 
    bo‘lishi uning samaradorligini nol(puch)ga keltirishi yoki hatto manfiy qilib 
    qo‘yishi mumkin (ya’ni xarajatlar iqtisodiy samaradan ham yuqori bo ‘ladi). 
    Ishonchlilik ko‘rsatkichlarining ortishi ham xarajatlarning ortishiga olib 
    keladi.
    Tizim ishonchliligining optimal darajasini o ‘rnatish va ta ’minlash — 
    murakkab va mas’uliyatli vazifa, chunki kimyo va oziq-ovqat texnologiyasi 
    obyektlarini boshqarish (TOB) ni avtom atlashtirish k o ‘p funksiyali 
    (vazifali) tizimga kiradi, uning tarkibida juda ko‘p texnik qurilm alar va 
    operativ xodimlar b o ‘ladi. Bunda, bir tom ondan, ayrim vazifani (ishni) 
    bajarishda bir nechta texnik qurilmalar foydalanilishi m um kin, ikkinchi 
    tom ondan — ayni bir qurilmadan bir nechta vazifani bajaruvchi o ‘rnida 
    foydalanish m um kin. Tizim larning k o ‘pligi (ortiqchaligi) h am katta 
    ahamiyatga ega (apparatli, informatsion, vaqtiy funksional tizim lar), bu 
    um um an tizimning ishonchliligini, ayrim qism, tizim lar va qurilmalar 
    ishonchliligidan yuqoriroq tutishga imkon beradi. Operativ xodimlarning 
    bo ‘lishi berilgan vazifalarni bajarish um um iy ishonchliligini oshirishi ham 
    m um kin (agar xodimlar boshqaruvning zaxira b o ‘g‘ini b o ‘lsa), xodimlar 
    texnik qurilm alar bilan izchil ishlagan holda ishonchlilikni kamaytirishi 
    ham mumkin.

    Download 3,27 Mb.
    1   ...   40   41   42   43   44   45   46   47   ...   75




    Download 3,27 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    Texnologik jarayonlarni nazorat qilish va avtomatlashtirish

    Download 3,27 Mb.
    Pdf ko'rish