|
8 7
25-rasm. Oddiy (n=oo) va t- Syudent taqsimlanish (
v=l Pdf ko'rish
|
bet | 135/163 | Sana | 02.06.2024 | Hajmi | 3,18 Mb. | | #259446 |
Bog'liq 64363c7a88a431 8 7
25-rasm. Oddiy (n=oo) va t- Syudent taqsimlanish (
v=l
va v=5) orasidagi nisbat.
s
---------------- -----
XX asr boshlaridan matematik statistikada yangi yo'nalishlar ishlab chiqila
boshlandi, uni kichik tanlamalar statistikasi deb nomlash mumkin. Ekspremental ishlar
uchun ular orasida 1908 yili ingliz statistik olimi va kimyogari V.Gosset tomonidan taklif
etilgan t - taqsimlanish usuli nisbatan ko'proq ahamiyatga ega . Bu usul keyinchalik
Styudent taqsimlanish usuli degan nom oldi (ingliz tilida styudent-student , ya‟ni talaba
degani, bu V.Gossetning taxallusi).
Tanlamalar o'rtachasini t - Syudent usulida taqsimlanishi quyidagi tenglamada
aniqlanadi:
Asimmetrik taqsimlanishning sabablari quyidagilardan iborat boMadi :
1.
Unga nomutonosib ravishda ko„p (yoki kam) variant-iaming
nomoyondalari ulaming ko„p yoki kam -ahamiyati bilan kirib , tanlamalar
noto„g„ri olinganda,
2.
0
„zgarib (tebranib) turuvchi belgilarni o'rtacha ahamiyati u yoki bu
tomonga siljishida muayyan omillarning ta‟siri.
Qandaydir sobablar nisbatan tez-tez o„rta va so„ngi belgi!nr paydo
bo'lishiga imkoniyat yaratsa kengaygan asosli piramida ko'rinishige. ega boMgan
ijobiy ekstensiv taqsimlanish nomini oladi,
ulaming markazida vertikal emas ,
balki tushish va variatsion egri ikki qiyalik boMsa
salbiy ekstensiv taqsimlanish
boMadi.
Ko„p kiyalik va ikki kiyali egriliklar ko„p xollarda tanlamalarga bir necha
to'plamlaming har xil o„rtachalarga ega boMgan nomoyanlalari tushganligini
ko„rsatadi. Masalan, urugMar aralashmasi ekilgan, yer maydonining turli
qismlarida tuproq unumdorligi bo„yicha tafavui mavjud va x.k. Irsiy ishlarda ikki
kiyali va ko„p kiyali egrilikJar yangi xususiyatlarga ega ob‟ektlar yoki belgilar
vujudga kelganini va qoMlanilayotgan omilning natijasini ko„rsatadi.
Oddiy taqsimlanish -amaliyotda nisbatan ko„proq tasodifiy kattaliklar,
ya‟ni ulaming ahamiyatini oldindan aytib boMmay-digan kattaliklar taqsimlanish
qonuni bilan oMkaziladigan ekspremental ishlar uchraydi. Uning asosiy xususiyati
u eng etuk qonun hisoblanadi, unga boshqa taqsimlanishlar yaqinlashib boradi.
|
| |