30
polotnolarida biror sovuq rangni yonlariga issiq rang dog’larini tushirish yo’li bilan
“sovuqlik”ni o’zgarib ko’rinishi va ularni sovuk – issiq ranglar majmuasini
tuzish
usuli bilan uning jozibadorlik ta’sirini oshirishga erishganlar. Bu usulni o’sha davrga
mansub rassom V.Van Gog ham mohirona qo’llay olgan.7
Ketma ket kontrastlar.Bunda biz ko’rish a’zolarimizning biron rangga tikilib
qaragandagi taassurotidan qarama – qarshi rang taassurotini “chaqirishi”ga, uning
gavdalantirishiga aytamiz.
Masalan: xona ichidan turib derazaga qaraganimizda va so’ngra nigohimizni
qorong’iroq
tomonga qaratsak, u holda bizning ko’zimizga derazaning shakli teskari
tonda, ya’ni qoramtir tonlar oqarib, yorug’ tonlar qorayib ko’rinadi.
Qizil nuqtaga 15 – 20
sekund tikilib qaraymiz, keyin diqqatimizni uning
yonidagi xojga buramiz. Xoj ustida qizil dog’ning shakli yashil dog’ bo’lib ko’rinadi.
Shuningdek, qizilni o’rniga yashil dog’ni almashtirib qo’yib qaralsa, u
holda xoj
ustida qizil dog’ aksini ko’ramiz. Shuningdek, turli rang, turlicha rang obrazi
“chaqiradi”, ya’ni ranglar tizimi qonuniyatlariga ko’ra har
qanday rang doirasidagi
subtraktiv qo’shimcha rang obrazini paydo qiladi. Bu hodisa yorug’likning kuchiga,
rang yorqinligiga bog’liq bo’lib, yorug’lik qancha kuchli bo’lsa ko’zning
to’rpardasiga shuncha nur yuklamasi tushib, unda charchash sodir bo’ladi. U o’z
vaqtida o’sha nur oqimini o’chirib tashlab boshqa ko’rinishga moslashishi
qiyinlashadi.
Shuning uchun ham u o’z hududlaridagi tasvirlarni to’la o’chirib, boshqa
tasvirni qabul qiladi.
