|
Kremlarning fizik-kimyoviy xosaslarini baholash
|
| bet | 229/316 | | Sana | 16.01.2024 | | Hajmi | 6,71 Mb. | | #138330 |
Bog'liq Toshkent farmatsevtika instituti dori turlari texnologiyasi kafeKremlarning fizik-kimyoviy xosaslarini baholash
Ko‘rsatkich nomi
| Kremlar tavsifi va me’yori |
Emulsion kremlar
|
Gellar
|
YOg‘li
kremlar
|
Suv va uchuvchan moddalarning miqdori, %
|
5.0-98.0
|
5.0-98.0
|
-
|
Vodorod ko‘rsatkichi rN
|
5.0-9.0
|
5.0-9.0
|
5.0-9.0
|
Tomchi tushish xarorati, S
|
-
|
-
|
39-55
|
Kolloid turg‘unligi
|
Turg‘un
|
turg‘un
|
-
|
Termoturg‘unligi
|
Turg‘un
|
turg‘un
|
-
|
Og‘ir metallar midori, % (mg/kg), ... dan ko‘p emas
|
0.0020(20.0)
|
4-jadvalda emulsion kremlarning emulsiya tipi va konsistensiyasi bo‘yicha fizik-kimyoviy ko‘rsatkichlari keltirilgan (GOST 29189-91).
4-jadval
Emulsion kremlarning fizik-kimyoviy ko‘rsatkichlari
Ko‘rsatkich nomi
| Kremlar normasi |
Quyuq
|
Suyuq
|
Suv/
Moy
|
Moy/
Suv
|
Aralash tipda
|
Boshqa tipda
|
Glitserin miqdori, %,
...dan ortiq emas
|
-
|
30,0
|
8,0
|
15,0
|
Suv va uchuvchan moddalarning miqdori, %
|
8,0- 75,0
|
20,0-95,0
|
40,0 - 75,0
|
53,0- 97,5
|
Ishqor miqdori, KON midorida, %, ...dan ko‘p emas
|
-
|
1,0
|
1,0
|
1,0
|
Vodorod ko‘rsatkichi rN
|
5,0- 9,0
|
5,0- 9,0
|
5,0- 9,0
|
5,0-9,0
|
Kolloid turg‘unligi
|
Turg‘un
|
Termoturg‘unligi
|
Turg‘un
|
Kremlarda vodorod pH ko‘rsatkichini aniqlash. Maxsus kremlar (skrab, piling, oqartiruvchi kremlar, qoraytiruvchi kremlar, himoyalovchi kremlar va h.k.) hamda tarkibida turli o‘simlik ekstraktlarini, meva kislotalarini saqlagan kremlar uchun vodorod ko‘rsatkichi pH 3,0-9,0 oralig‘ida, depilyasiya uchun kremlarda esa 7,0-12,7 oralig‘ida bo‘lishi mumkin.
Krem tarkibida lanolinni aniqlash. 5,0-10,0 g o‘rganilayotgan namuna probirkada 10-15 ml xloroform va 2-3 ml 5% xlorid kislotasi bilan chayqatiladi. YOg‘li moddalar erigan xloroformli qatlam ehtiyotkorlik bilan 5-10 ml konsentrlangan sulfat kislotasi saqlagan probirkaga quyiladi. Namuna tarkibida lanolin bo‘lsa, eritma konsentrlangan kislotaga tegib turgan joyda to‘q-qizil halqa hosil bo‘ladi.
Krem tarkibida glitserinni aniqlash. a) Suyuq kremlar tarkibida glitserin miqdorini aniqlash uchun 10 ml suyuq kremga 10 ml tozalangan suv va tuz qo‘shiladi va aralashma qizdiriladi. Krem tarkibidan ajralib chiqqan tuzli suv filtrlanadi. Filtratga potash (kaliy karbonat) qo‘shiladi va suv hammomida qiyomsimon massa hosil bo‘lgunicha bug‘latiladi. Bug‘latilgan eri tmaning bir nechta tomchisi probirkada 0,25-0,50 g kaliy sulfat qo‘shilib qizdiriladi. Agar aralashmada glitserin bo‘lsa, akrolein – kuygan yog‘ hidili oq ranli bug‘ hosil bo‘ladi.
b) Glitserinni stearatli kremlar tarkibida aniqlash uchun shisha stakanga 10,0 g surtma namunasi solinadi va ustiga 30 ml tozalangan suv quyilib aralashtiriladi, aralashmaga ehtiyotkorlik bilan 5 ml konsentrlangan xlorid kislotasi qo‘shiladi va idish qizdiriladi. Parchalanish reaksiyasi natijasida ajralib chiqqan yog‘ kislotasi bo‘luv voronka yordamida ajratib olinadi. Suvli qatlam filtrlanib, eritmaga potash qo‘shiladi va suv hammomida bug‘latilib, qiyom holatiga etgunicha quyuqlashtiriladi. Hosil bo‘lgan qiyomsimon massaga oldindan suvsizlantirish maqsadida qizdirilgan natriy sulfat qo‘shiladi, hosil bo‘lgan aralashma filtr qog‘ozidan tayyorlangan kapsulaga o‘raladi va Sokslet apparatida atseton bilan ekstraksiya qilinadi. Atseton oldindan qizdirilgan potash bilan quritilgan va qayta haydalgan bo‘lishi lozim. 2-3 soatli ekstraksiyadan so‘ng erituvchi haydab olinadi va ajralib chiqqan glitserin tortiladi.
|
| |
