Сочилувчан материаллар механикасининг асослари Дисперсион

_{F } G  n
^c   L
(3)

бу ерда L - чизиқли ўлчам;  - заррача зичлиги; шар шакли учун n=1.
Майдаланган материалнинг дисперсион таркибини Розин-Роммлер формуласи ёрдамида аниқлаш мумкин.

бу ерда b, n-константалар.
R  exp  b   ⁿ 
(4)

Агар, заррачалар ўлчами турлича бўлса, материал бир неча фракцияларга ^{элаб ажратилади. Сўнг, ҳар бир фракция учун заррача ўлчами L}i^{, фракцияларнинг массавий улушлари х}i ^{ларни аниқлаб, F}с ^{ни ҳисоблаш мумкин:}

c
F  ^G  ^{ni xi}

(5)

 L_i
^{Сочилувчан материалларнинг "тўкма" зичлиги }Т ^{- жисм массасининг у эгаллаб турган ҳажм нисбатига айтилади. "Тўқма" зичлик }Т ^ва материал зичлиги  орасида қуйидаги боғлиқлик бор:

_Т  _м 1   
(6)

бу ерда  - материал қатламининг ғоваклилиги.
^{Табиий қиялик бурчаги }е ^{- сочилувчан материал текис юзага тўкилиши} натижасида ҳосил бўлган конус чизиғи ва унинг асоси орасидаги бурчак. ^{Одатда, }е ^{нинг сон қиймати 30...40° оралигида бўлади.}

  1  ^кж
_к
(7)

^{бу ерда }кж ^{- қаттиқ жисм зичлиги, кг/м3.
Эквивалент диаметр - d}э^:


d_э  (8)


Сиқиш ва синиш пайтидаги мустаҳкамлик - кучланиш (Па10^-5) орқали топилади.

1. 
   Паст механик мустаҳкамлик > 100
   
2. 
   Жуда юмшоқ - 100...500
   
3. 
   Юмшоқ - 500...1000
   
4. 
   Ўртача - 1000...1500
   
5. 
   Мустаҳкам -1500...1800
   
6. 
   Ўта мустаҳкам >1800
   

Қаттиқлик - на фақат майдаланиш даражаси i га, балки майдалаш машиналар ишчи деталларининг едирилишига таъсир кўрсатади. Едирилиш 10 балли Моор шкаласи ёрдамида баҳоланади.
Мўртлик. Жисм мўртлиги пластик деформациясиз, механик куч таъсири остида бузилиш қобилияти орқали аниқланади. Одатда мўртлик температурага боғлиқ. Жисм бўлагининг ўлчами қанчалик кичик бўлса, унинг мустаҳкамлиги шунчалик юқори бўлади.

Майдалаш усуллари

Турли саноат корхоналарида қўлланиладиган майдалаш усуллари 1-расмда келтирилган.
Одатда, қаттиқ жисм-ларни майдалаш учун кўпинча эзиш, ёриш, сиқиқ ва эркин зарба бериш усулларидан кенг кўламда фойдаланилади.