|
-mavzu. Pul muomalasini tashkil etish, ular bo‘yicha me’yoriy-huquqiy hujjatlar bilan tanishish va o‘rganish
|
| bet | 6/10 | | Sana | 24.09.2024 | | Hajmi | 113,1 Kb. | | #272195 |
Bog'liq Amaliyot hisobot 214-mavzu. Pul muomalasini tashkil etish, ular bo‘yicha me’yoriy-huquqiy hujjatlar bilan tanishish va o‘rganish
"Ipoteka-bank" eksport-import operatsiyalari boʼyicha hisob-kitoblarni amalga oshirayotganda, Oʼzbekiston Respublikasining amaldagi qonunchiligiga binoan, valyuta nazorati agenti vazifasini bajaradi, uning asosiy yoʼnalishlari quyidagilardan iborat:
- amalga oshirilayotgan eksport-import valyuta operatsiyalarining amaldagi qonunchilikka muvofiqligini aniqlash va zarur hollarda roʼyxatga olish guvohnomalari yoki xabarnoma sertifikatlari mavjudligi;
- toʼlovlarning haqiqiyligini tekshirish;
- eksport-import operatsiyalarini hisobga olishning toʼliqligi va haqqoniyligini tekshirish.
Ipoteka-bank korporativ mijozlarning talablariga moslashtirilgan bir qator bank hisobraqamlari bo'yicha xizmat ko'rsatish turlarini taklif etadi. Ushbu xizmatlar mahalliy va xorijiy valyutadagi talab qilib olinguncha va muddatli depozit hisobvaraqlarini ochish va ular bo'yicha hisobotlarni masofaviy bank xizmatlari (Internet Banking, Mobile Banking, Dibank) orqali taqdim etishni o'z ichiga oladi.
Korporativ mijozlarga bank hisobraqamini ochish bilan bog'liq barcha kerakli ma'lumotlar malakali shaxsiy mijoz menejerlar tomonidan taqdim qilinadi. Shuningdek, hisobraqamlar bo'yicha masofaviy bank xizmatlari hisobraqamlar ko'chirmalari, umumiy yozishmalar va balansni tasdiqlash xatlarini taqdim etishni o'z ichiga oladi.
Muomalaga kupyura va tanga ko'rinishidagi kupyuralarni chiqarish huquqiga faqat O'zbekiston Respublikasi Markaziy banki ega. O‘zbekiston Respublikasi Markaziy banki pul-kredit siyosatining asosiy yo‘nalishlarini ishlab chiqmoqda. Muomalaga chiqarilmagan banknotlarni saqlash uchun Markaziy bank zaxira fondlarini tashkil qiladi va banknot va tangalar ko‘rinishidagi mablag‘lar qoldig‘iga limitlar belgilaydi.
O‘zbekiston Respublikasida naqd pul aylanmasini prognozlash respublika banklarining naqd pul aylanmasi prognozini tuzish yo‘li bilan amalga oshiriladi.
Mijozlarga kassa xizmatlarini ko‘rsatmayotgan banklar o‘z mijozlari bo‘yicha naqd pul aylanmasi prognozini tuzadi va u tomonidan belgilangan muddatlarda kassa xizmatlarini ko‘rsatuvchi bankka taqdim etadi. Naqd pul aylanmasining choraklik prognozini tuzish uchun banklar bankda talab qilib olinguncha depozit hisobvarag'iga ega bo'lgan tashkilotlardan naqd pul mablag'larini olish uchun arizalarni qabul qiladilar.
Banklar naqd pul aylanmasining choraklik prognozini oylar bo'yicha taqsimlaydilar. Bu hisobga oladi:
• har oyning kunlar soni va boshqa xususiyatlari;
• chakana tovar aylanmasi hajmining oylar bo‘yicha mumkin bo‘lgan o‘zgarishlari, ish haqi fondlari (ayrim tarmoqlar, qishloq xo‘jaligi, qurilishning mavsumiyligiga, bayramlarning ta’siriga, ishchilar va xizmatchilarning ommaviy ta’til vaqti va boshqalarga qarab);
• aholi tomonidan soliqlar, yig‘imlar, yig‘imlar va boshqa majburiy to‘lovlarni to‘lash muddatlari;
• pul mablag'larini ko'paytirish va pulni tejash bo'yicha mahalliy tadbirlar.
Banklar:
• jismoniy shaxslarning bo‘sh pul mablag‘larini depozitlarga jalb etish, jismoniy shaxslarning naqd pul daromadlarini depozitlarga naqd pulsiz o‘tkazishni kengaytirish, tovarlar va xizmatlar uchun naqd pulsiz hisob-kitoblarni rivojlantirishga qaratilgan chora-tadbirlarni ko‘rish;
• naqd pul muomalasini tashkil etish, tashkilotlar bilan kelishilgan holda naqd pul tushumlarini yetkazib berish tartibi va muddatlarini, tushgan mablag‘lardan mablag‘larni sarflash normalarini va ularning kassalaridagi pul qoldig‘i limitlarini eng tez kelib tushishini ta’minlash maqsadida belgilash. naqd pul va pulning qarshi muomalasini oldini olish;
• bank kassalariga naqd pul tushumlarining to‘liq va o‘z vaqtida kelib tushishini, tashkilotlar tomonidan yuridik shaxslarning kassa operatsiyalarini amalga oshirish qoidalariga (ro‘yxat raqami 565 1998 yil 17 dekabr) rioya etilishini nazorat qilish;
• tashkilotlar tomonidan ish haqini to‘lashning belgilangan muddatlariga rioya etilishini nazorat qilish;
• naqd pul aylanmasining prognoz hisob-kitoblaridan haqiqiy tushum va chiqimlarning chetga chiqish sabablarini aniqlash va pul tushumlarini ko‘paytirish hamda mablag‘larni sarflashda qat’iy tejamkorlikni ta’minlash choralarini ko‘rish.
“Yuridik shaxslarning kassa operatsiyalarini amalga oshirish qoidalari”ga (1998 yil 17 dekabrdagi 565-son) muvofiq tashkilotlar kassadagi naqd pul qoldig‘i doirasida kassada naqd pulga ega bo‘lishi va naqd pul mablag‘laridan foydalanishi mumkin. ushbu tashkilotlarning rahbarlari ishtirokida har yili banklar tomonidan belgilanadigan chegaralar doirasida tushumlar.
Banklar yuridik shaxslarning kassa operatsiyalarini amalga oshirish qoidalariga (1998 yil 17 dekabrdagi 565-son), shuningdek, boshqa qonun hujjatlariga muvofiq, idoraviy bo‘ysunishi va shakllaridan qat’i nazar, tashkilotlarda kassa intizomiga rioya etilishini tekshiradi. egalik huquqiga ega va ulardan daromad manbalari bo‘yicha naqd pul aylanmasi va bankdan olingan pul mablag‘laridan maqsadli foydalanish to‘g‘risidagi ma’lumotlarni olishga haqli.
Joriy kassa tushumlari xarajatlarni qoplash uchun yetarli bo‘lmagan hollarda tijorat banklari filiallari kassani naqd pul bilan mustahkamlash uchun Markaziy bankning Davlat texnika boshqarmasiga oldindan ariza beradilar.
Arizada naqd pul miqdori, kelib tushgan sanasi, naqd pulga muhtoj bo‘lgan tijorat banki filialining nomi va raqami ko‘rsatiladi.
Markaziy bankning Davlat texnik direksiyasi tijorat banklari filiallarining arizalarini qabul qilib, tijorat banklarining talabiga binoan beriladigan naqd pul miqdorini belgilaydi.
Tijorat banklari filiallarining operatsion kassasini naqd pul bilan mustahkamlash tijorat bankining vakillik hisobvarag‘idagi mavjud mablag‘lar doirasida amalga oshiriladi.
|
| |
