46
нутқни тушуниш.
Шунингдек, талабалар ўз она тилидан хорижий тилга ва
аксинча таржима қилиш ва таржима қилиш кўникмаларига эга бўлишлари керак;
ўз фикрларини чет эл ва она тилида қисқа ва аниқ ифода этиш; матн ёзилган
мамлакат маданияти тўғрисида билимга эга бўлиш; таржима қилишда луғатлар
ва маълумотномалардан фойдаланиш. Таълим мажмуасида қўлланиладиган
дарсликлар, турли хил кўргазмали қуроллар, аудио ва видео материаллар,
компютер ва техник воситалар сизга чет тиллар муҳитини тақлид қилишга ва чет
тилида мулоқотни рағбатлантиришга имкон беради.
Анъанавий ўқув материаллари электрон курслар ёки дарсликлар,
мултимедиа ўқув дастурлари билан мустаҳкамланади. Электрон дарсликлар,
маҳорат дарслари, мултимедия ўқув дастурлари нафақат
тил материаллари
устида ишлаш учун, балки нутқ фаолиятининг асосий турларини ривожланти-
риш учун ҳам ишлатилиши мумкин.
Нофилологик университетларда чет тилини касбий равишда ўқитиш
таркибни танлашга янгича ёндашувни талаб қилади. У инсон фаолиятининг
маълум бир соҳасидаги энг сўнгги ютуқларга йўналтирилиши, ўқувчиларнинг
касбий манфаатларига бевосита таъсир кўрсатадиган соҳаларда илмий
ютуқларни ўз вақтида акс эттириши, уларга касбий ўсиши учун имконият яра-
тиши керак. Фикримизча, чет тилини ўқитиш мазмуни қуйидагилардан:
-
ўқувчиларнинг касбий йўналишини ҳисобга олган ҳолда мулоқот
соҳалари, мавзулар ва вазиятлар, нутқ ҳаракати ва нутқ материаллари;
-
тил материали (фонетик, лексик, грамматика, орфографик), уни тузиш
қоидалари ва фойдаланиш кўникмалари;
-
маданиятлараро вазиятларда ҳам чет тилини амалий билиш даражасини
тавсифловчи махсус (нутқий) кўникмалар мажмуидан иборат бўлиши керак.