Plt
^2
“ 1
L_ \
P,
O lq bo‘ylab yo‘nalgan kuchlaming tenglik muvozanatidan:
P*i ~ Px2!
Pxi ~PitgPi;
Px2 ~ P ltg fc
P i ~ ^ к п а х U p .: /? v t l
>
P 2 ~ ^ n a a x ^ - f . z ^ w 2 >
bu yerda
up.z
- doimiy ilashishda bo‘lgan juftlikning uzatishlar soni;
rw!
va
r
w2
- oraliq valdagi tishli g‘ildiraklarning radiuslari.
Demak:
tgfr/tgP2= rw,i r
v2
tishli g‘ildiraklarning moduli bir xil bo‘Isa:
Z2
Tishli uzatmalar mustahkamlikka GOST 21354-87 bo‘yicha
hisoblanadi. Tish yuzasining qattiqligi 57-64 HRCe,
o ‘rtasining
qattiqligi 30-46 HRCe. Ruxsat etilgan egilishdagi kuchlanish Ои»]-
700-800 MPa; ruxsat etilgan kontakt kuchlanish [MPa (katta qiymatlar past pog‘onalarga tegishli).
Vallar. Uzatmalar qutisining vallari buraluvchi va egiluvchi
yuklanishlami qabul qiladi. Vallardagi yuklanishlarni aniqlash ketma-
ketligi quyidagicha: uch valli uzatmalar qutisida -yetaklanuvchi val,
oraliq val,yetaklovchi val; ikki valli uzatmalar qutisida ketma-ketlikning
ahamiyati yo‘q. Yuqoridagi sxemadan foydalanib, tishli g‘ildiraklarga
ta’sir etayotgan kuchlar aniqlanadi. So‘ngra har bir pog‘ona uchun
tayanchlardagi reaktsiyalar va buraluvchi hamda egiluvchi momentlar
topiladi. Umumiy kuchlanish quyidagicha aniqlanadi:
+ * % .)/№ & „ )
bu yerda,
-
valning xavfli qirqimdagi diametri.
Agar valda shlitsli birikma bo‘lsa val ichki diametr bo‘yicha
hisoblanadi.
Vallarnmg mustahkamligi ularning egilishi orqali aniqlanadi.
Rx/ i
P
ri
kuchlar val o‘qlari joylashgan tekislikda valning
fe egilishini hosil
qiladi,
R, kuch esa perpendikulyar tekislikda valning egilishini hosil