Kompyuter tarmoqlarining tuzilishi va topologiyalari

Download 0,55 Mb. Pdf ko'rish
bet	3/16
Sana	02.02.2024
Hajmi	0,55 Mb.
	#150717

1 2 3 4 5 6 7 8 9 ... 16

Bog'liq
a5
Axborot xati konf. ADU, Mayers- Briggs qo\'shimcha, 36-qo\'shma qaror, 27.04.2022, Oila tushunchasi, uning turlari va shakillari, fHy1I56Pj1m1Sqci4f9q3e28B9S0AiBM, dars ishlanma, 11-21-ALGORITMIK TILLAR VA DASTURLASH, Мустақил ишни ташкиллаштириш, Иқтибослик учун, Документ Microsoft Word, Calendar plan-RAQAMLI VA AXBOROT TEXNOLOGIYALARI (2), статья, Исмаилова Н С , Шагазатов У У Жахон иқтисодиёти ва халқаро (1), A5

Shina topologiyasi

6.2. Kompyuter tarmoqlarining tuzilishi va topologiyalari

Har qanday tarmoq tizimidagi saytlar ma’lum bir topologiyada,
tugunlarni bog‘laydigan ulanishlarning (kabellar, simsiz tarmoqlar
yoki ikkalasi) geometrik joylashuvida bir-biriga fizik yoki mantiqan
ulanishi mumkin. Eng keng tarqalgan topologiyalar shina, yulduz,
xalqa, daraxtdir. Har bir topologiyada barcha saytlar o‘rtasida tezkor
aloqa zarurligi, sayt yoki aloqa liniyasi ishlamay qolish (nosozliklar
tufayli) holatlari, uzun aloqa liniyalarining narxi va bitta saytni boshqa
ko‘plab saytlarga ulashning qiyinligi o‘rtasida o‘zaro bog‘liqliklar
mavjud. Tarmoqni loyihalashtiruvchisi uchun juda ko‘p yechimlar
mavjud va ularning barchasi mijozning talablariga javob berishi
mumkin. Loyihalashtiruvchilar qaysi konfiguratsiyani ishlatishni
tanlashda to‘rtta mezonni hisobga olishlari kerak:
 Asosiy xarajat - tizimdagi turli saytlarni bog‘lash uchun zarur
bo‘lgan xarajatlar;
 Aloqa narxi - xabarni bir saytdan boshqasiga yuborish uchun
ketadigan vaqt;
 Ishonchlilik - tizimda havola yoki sayt ishlamay qolgan
taqdirda ham ko‘plab saytlar bir-biri bilan aloqada bo‘lishining
kafolati;
 Foydalanuvchi
muhiti
-
biznesni
muvaffaqiyatli
investitsiyalash uchun tarmoq javob berishi kerak bo‘lgan muhim
parametrlar.
Har bir mijoz uchun bir nechta yechimlar bo‘lishi mumkin. Eng
yaxshi tanlov barcha to‘rtta mezonni hisobga olishi kerak.
Shina topologiyasi
Shina topologiyasida barcha tugunlar 6.1- rasmda ko‘rsatilga-nidek
tarmoqning butun uzunligi bo‘ylab ishlaydigan bitta aloqa liniyasiga

ulanadi. Qurilmalar kabellar bilan fizik bir-biriga bog‘langan, lekin
kabellar markazlashtirilgan boshqaruv mexanizmi orqali o‘tmaydi.
Barcha topologiya oxirida signallarni ifodolovchi terminatorlar
joylashadi. Xabarlar bitta mashina orqali hammaga jo‘natiladi va faqat u
kimga mo‘ljallangan bo‘lsa o‘sha uni qabul qiladi. Bunday tarmoq juda
arzon va sozlash oson hisoblanadi. Kamchiligi umumiy kabel va
terminator tizimidan chiqishda ishni rad etishi hisoblanadi. Shuningdek
tarmoqni shikastlangan joyini topish qiyin.
6.1- rasm. Shina topologiyasi asosida qurilgan tarmoq
Bunday ulanishda kompyuterlar axborotni faqat navbat bo‘yicha
uzatishi mumkin, chunki aloqa liniyasi bir dona bo‘ladi. Aks holda
ustma ust (konflikt) tushishi natijasida uzatiladigan axborot buziladi.
Ko‘p holatlarda, shinadan foydalanayotganda boshqa topologiyalarga
nisbatan ulanadigan kabelni eng kam miqdori talab qilinadi. Shuni
hisobga olish kerakki, har bir kompyuterga (ikkita chetdagilardan
tashqari) ikkita kabel keladi, bu esa har doim qulay bo‘lmaydi.

Download 0,55 Mb.

1 2 3 4 5 6 7 8 9 ... 16

Download 0,55 Mb.

Pdf ko'rish