Tarmoq OT larining turlari
Kompyuterlar o‘rtasida funksiyalarni taqsimlanishiga qarab, ular
ajratilgan server yoki klient tuguni rolida namoyon bo‘lishadi. Tarmoq
quyidagi sxemalar asosida qurilgan bo‘lishi mumkin:
Server va klient funksiyalari birlashtirilgan kompyuterlardan
tashkil topgan tarmoq – birrangli tarmoq;
Klient va server asosida qurilgan tarmoqlar –
ajratilgan
serverli tarmoq;
Barcha turdagi tugunlardan tashkil topgan tarmoq – gibrid
tarmoq deb nomlanadi.
Birrangli tarmoqda operatsion tizim
Birrangli tarmoqlarda barcha kompyuterlar bir-birlarining
resurslaridan foydalanishda tengdir.
Har bir foydalanuvchi, uning
hohishiga binoan, kompyuteridagi har qanday resursni umumiy deb
e’lon qilishi, shundan so‘ng boshqa
foydalanuvchilar undan
foydalanishlari mumkin. Birrangli tarmoqlarda barcha kompyuterlarga
operatsion
tizim
o‘rnatilgan bo‘lib, u tarmoqdagi barcha
kompyuterlarga teng imkoniyatlarni taqdim etadi. Ushbu turdagi
tarmoq operatsion tizimlari birrangli
operatsion tizimlar deb
nomlanadi.
Shubhasiz,
birrangli
operatsion
tizimlar
tarmoq
xizmatlarining ham server, ham mijoz komponentlarini o‘z ichiga
olishi kerak. Birrangli operatsion tizimlar sifatida Windows 2000
Professional, Windows XP/Vista lar xizmat qilishi mumkin. O‘z
navbatida tarmoqda o‘z resurslarini bo‘lishishni
istamaydigan
foydalanuvchilar ham uchraydi. Bunday holda, ularning operatsion
tizimlarining server imkoniyatlari faollashtirilmaydi
va kompyuterlar
faqat mijoz rolini o‘ynaydi.
Ajratilgan serverli tarmoqda operatsion tizim
Ajratilgan serverlari bo‘lgan tarmoqlarda maxsus server roli
uchun optimallashtirilgan tarmoq operatsion tizimlari qo‘llaniladi.
Ushbu tarmoqlarda foydalanuvchi kompyuterlari mijoz operatsion
tizimlari boshqaruvida ishlaydi. Server
sifatida ishlash uchun
ixtisoslashgan operatsion tizimlar, server operatsiyalari
samaradorligini oshirishning tabiiy usulidir. Agar tarmoqda
yuzlab va hatto minglab foydalanuvchilar bo‘lsa, umumiy
resurslarga yuboriladigan so‘rovlarning
intensivligi juda katta
bo‘lishi mumkin va server ushbu so‘rovlar oqimini hech qanday
kechiktirmasdan bajara oladi. Ushbu muammoning aniq yechimi,
server sifatida kuchli qurilma platformasi va server funksiyalari
uchun optimallashtirilgan operatsion
tizimga ega kompyuterdan
foydalanishdir. Ajratilgan serverli operatsion tizimlar sifatida
Windows server NT/2008/2012/2016/2019, Solaris, Linux,
FreeBSD va boshqalarni aytishimiz mumkin.
Taqsimlangan ilovalar va tarmoq xizmatlari modellari
Tarmoqlardagi ilovalar ishlashini tashkil etishga ko‘ra
uchga bo‘linadi:
Ilova qismlari turli tarmoq kompyuterlariga
taqsimlanadigan tarmoqlar;
Maxsus serverlarda barcha ilovalar uchun bir qancha
umumiy funksiyalar bajaradigan tarmoqlar;
Turli kompyuterlarda taqsimlanib bajariladigan funksiyalarni o‘zaro
birgalikdagi harakatli tarmoqlar.