• Xabarlar kommutatsiyasi
  • Paketlar kommutatsiya
  • Kanallar  kommutatsiyasi




    Download 0,55 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet8/16
    Sana02.02.2024
    Hajmi0,55 Mb.
    #150717
    1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   16
    Bog'liq
    a5

    Kanallar 
    kommutatsiyasi.Ketma-ket 
    aloqa 
    kanallarining 
    alohida ulangan qismlaridan kanal hosil qilib, jo‘natish va qabul qilish 
    punktlari o‘rtasida fizik aloqa o‘rnatiladi. Kanal aloqa seansining 
    boshida tashkil etiladi, butun seans davomida saqlanadi va uzatish 
    tugaganidan so‘ng uziladi. 
    Afzalliklari 
     interaktiv rejimda va real vaqtda ishlash qobiliyati;


     kanalning to‘liq shaffofligini ta’minlash. 
    Kamchiliklari
     
    uzluksiz aloqa kanalini yaratish ko‘p vaqtni talab qiladi;

     
    aloqa 
    kanali 
    resurs 
    va 
    qabul 
    qiluvchi 
    tomonidan 
    monopollashtiriladi, bu tarmoqning samaradorligini pasaytiradi.

    Kanallar kommutatsiyasiga misol sifatida telefon aloqasini 
    keltirishimiz mumkin. 
    Xabarlar kommutatsiyasi. Vaqtinchalik ulanish xabarni 
    yuborish davrida o‘rnatiladi. Ma’lumotlar turli uzunlikdagi xabarlar 
    shaklida uzatiladi. Yuboruvchi faqat qabul qiluvchining manzilini 
    ko‘rsatadi. Kommutatsiya tugunlari kanallarning manzili va 
    mavjudligini tahlil qiladi va xabarni qabul qiluvchining yo‘nalishi 
    bo‘yicha eng yaqin joylashgan tarmoq tuguniga uzatadi. 
    Afzalliklari 
     
    tarmoq samaradorligining o‘sishi, chunki xabarni tugundan 
    tugunga uzatgandan so‘ng kanal bo‘shatiladi;

     
    xabarlarni yetkazib berish yo‘nalishini tanlash imkoniyati. 
    Kamchiliklari

     
    kanallar kommutatsiyasiga qaraganda yetkazib berish 
    vaqtining ko‘payishi;

     
    interaktiv va real vaqtda ishlash qiyinligi.

    Xabarlar kommutatsiyasiga misol sifatida elektron pochta va 
    telekonferensiyani keltirish mumkin. 
    Paketlar kommutatsiya. O‘zgaruvchan uzunlikdagi xabarlar 
    belgilangan uzunlikdagi paketlarga bo‘linadi, va manzilga yuboriladi. 
    Paketlar tarmoq orqali turli yo‘llar bilan uzatilishi mumkin. Paketlar 
    kelganidan keyin xabarlarga qayta yig‘ilishi kerak. Bunga misol 
    TCP/IP asosiy Internet protokoli. Paketlarni uzatishda virtual kanal 
    yaratilishi mumkin. Tugunning vaqtinchalik manbai bir nechta 
    foydalanuvchilar 
    o‘rtasida 
    taqsimlanadi, 
    shunda 
    har 
    bir 
    foydalanuvchiga doimiy ravishda minimal vaqt beriladi va doimiy 
    kirish taassurotlari yaratiladi. 
    Afzalligi: tarmoqning katta o‘tkazish qobiliyati va ma’lumotlarni 
    uzatishning eng kam kechikishi. 
    Kamchiligi: interfaol rejimda va real vaqt rejimida ishlaydigan 
    tizimlar uchun qiyinchilikdir va ba’zida undan foydalana olmaslik 
    hisoblanadi. 


    Ushbu uchta yondashuvning har biri o‘zining afzalliklari va 
    kamchiliklariga ega. Kommutatsiya texnikasining har biri uchun 
    an’anaviy dasturlar mavjud, masalan, telefon tarmoqlari kanallar 
    kommutatsiyasi texnikasidan foydalangan holda qurilgan va 
    qurilmoqda, kompyuter tarmoqlari esa asosan paketlar kommutatsiya 
    texnikasiga 
    asoslangan. 
    Paketlar 
    kommutatsiya 
    texnikasi 
    raqobatchisidan ancha yoshroq va uni muayyan sohalar, masalan, 
    telefoniya (Internet yoki IP-telefoniya shaklida) dan siqib chiqarishga 
    harakat qilmoqda, ammo bu tortishuv hali hal qilinmagan va, ehtimol, 
    ikkita kommutatsiya texnikasi uzoq vaqt birga bo‘lib, bir-birini 
    to‘ldiradi. Shunga qaramay, ko‘plab mutaxassislarning uzoq muddatli 
    bashoratlariga ko‘ra, kelajak paketlar kommutatsiya texnikasiga 
    tegishli, chunki u yanada moslashuvchan va universaldir. 
    Agar bir vaqtning o‘zida bir nechta tizim ma’lumot uzatish 
    uchun bitta tarmoq bo‘limiga kirsa, tarmoqda to‘qnashuvlar yuzaga 
    keladi. Tarmoqlarda to‘qnashuvlarni hal qilish uchun CSMA/CD 
    (Carrier sense with multiple access; collision detection) usuli. 
    Usulning mohiyati quyidagicha. Tizim xabarning bir vaqtning o‘zida 
    tarmoqning boshqa qismida boshqa tizim tomonidan yuborilishini 
    aniqlaydi. Agar ikkita yoki undan ko‘p tizim bir vaqtning o‘zida 
    xabarlarni yuborishni boshlasa, to‘qnashuv qayd etiladi va uzatish 
    to‘xtaydi. Ushbu usulning kamchiligi: agar tizimda yuklanish ko‘p 
    bo‘lsa, unda ko‘plab to‘qnashuvlar yuz berishi mumkin, bu esa ishlash 
    samaradorligining 
    pasayishiga 
    olib 
    keladi. 
    CSMA/CD 
    usuli 
    tarmoqning eng keng tarqalgan turi Ethernet tarmoqlarida 
    muvaffaqiyatli ishlatilgan. 

    Download 0,55 Mb.
    1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   16




    Download 0,55 Mb.
    Pdf ko'rish