5-mavzu: Sizni sharaflaymiz, aziz ustozlar
(1 oktyabr – O‘qituvchilar va murabbiylar kuni munosabati bilan).
I.Kirish:
Tarbiyaviy mashg`ulotning maqsadi:O`quvchilarni ustozlarga hurmat ruhida tarbiyalash va ulardan o`rnak olishga o`rgatish.
Tarbiyaviy mashg`ulotning jihozi:mavzuga oid rasm,DVD
Tarbiyaviy mashg`ulotning borishi:
Tashkiliy qism:
O`quvchilarni darsga hozirlash
II.Asosiy qism:
Ma`naviyat daqiqasi:
Ilm-ziyo berar bizga,
Onadir har o`g`il-qizga,
Jo bo`ldingiz qalbimizga,
Mehribonim o`qituvchim.
Jonajonim-o`qituvchim.
Ustoz-murabbiylar shunday buyuk insonki,ulardan bir umr qarzdormiz.Ustoz va shogird quyosh va oyga o`xshaydi.Oy quyoshdan nur olib borliqni yoritgani kabi shogird ustozdan ziyo olib hayot mash`alini yoritadi.O`qituvchi hayot charog`boni.U yosh avlodga ilm-fan asoslarini o`rgatadi.Zamonamizning har tomonlama barkamol kishisini yetkazadi.
Mustaqillik bizga juda ko`p erkinliklarni berdi.Ayniqsa,maorif sohasiga katta e`tibor berildi va berilmoqda Respublikamizda juda ko`p kollej va maktablar qurilib o`quvchilar ixtiyoriga topshirildi.Prezidentimiz”Ustoz va murabbiylar”bayrami deb 1-oktabr kunini belgiladi.Har yili shu kun juda katta bayram bilan o`tkazilmoqda.Xalqimizda”Ustoz-otangdek ulug”degan gap bor.Sizlar ham harf o`rgatgan ustozingizni hech qachon unutmang.Ulug` bobomiz A.Navoiy aytganlaridek senga bitta harf o`rgatgan kishini aslo unutib bo`lmaydi.
III.Yakuniy qism:
a)mavzu yuzasidan savol-javob o`tkazish va rasm asosida matn tuzish.
b)O`qituvchi fazilatlarini tarmoqlash.
Dars yakunida o’quvchilarni rag`batlantirish.
6- mavzu:Yo‘lning qatnov qismidagi belgilar.
(yo‘l harakati qoidalari)
I.Kirish:
Tarbiyaviy mashg`ulotning maqsadi:O`quvchilarniga yo‘lning qatnov qismidagi belgilar haqida tushuncha berish
Tarbiyaviy mashg`ulotning jihozi:mavzuga oid rasm,DVD
Tarbiyaviy mashg`ulotning borishi:
Tashkiliy qism:
O`quvchilarni darsga hozirlash
II.Asosiy qism:
«Yo‘l harakati qoidalari» bizning hayotimizda muhim o‘rin tutadi.
Hohlaymizmi-yo‘qmi, har bir harakatlanish ishtirokchisi (yosh bolalar,
o‘smirlar, kattalar) qatnov qismlarida harakatlanadi. Shu bilan birga ular
yo‘l harakati qoidalariga rioya qilishdan manfaatdordirlar.
Yo‘l harakati qoidalarining asoslaridan biri bo‘lgan yo‘l belgilari
transport vositalarining haydovchilariga, piyodalarga va umuman barcha
harakatlanish ishtirokchilariga taalluqlidir.
Yo‘llarda sodir etilayotgan yo‘l-transport hodisalarining aksariyati
belgilarga qaramay yoki ahamiyat bermay harakatlanayotgan yo‘l
ishtirokchilariga tegishlidir. Shu bois, ularni yaxshi o‘rganish inson hayoti
uchun juda muhim.
Yo‘l belgilari quyidagi yettita guruhga bo‘linadi:
1) ogohlantiruvchi belgilar;
2) imtiyoz belgilari;
3) taqiqlovchi belgilar;
4) buyuruvchi belgilar;
5) axborot-ishora belgilari;
6) servis belgilari;
7) qo‘shimcha axborot belgilari.
Ogohlantiruvchi belgilar haydovchiga yo‘lning xavfli qismiga
yaqinlashayotganligi, xavfning turi va shakli haqida axborot beradi.
Ogohlantiruvchi belgilarning asosi oq, hoshiyasi qizil rangda bo‘lgan
aksari teng tomonli uchburchak shaklidan iborat.
Imtiyoz belgilari chorrahalarda, yo‘lning qatnov qismlari kesishgan
joylarda, shuningdek, yo‘lning tor qismida yo‘l harakati qatnashchilarining
harakatlanish navbatini belgilash uchun qo‘llaniladi. Bunday
belgilar boshqa guruh belgilaridan olingan bo‘lib, ularning shakllari
turlichadir.
Taqiqlovchi belgilarning asosiylari foni oq, hoshiyasi qizil,
doirasimon shakldan iborat bo‘lib, harakatlanishni ma’lum darajada
cheklaydi yoki umuman taqiqlaydi.
Buyuruvchi belgilar asosi havo rang, belgisi oq, ko‘rinishi
doirasimon shaklda bo‘lib, transport vositalarining muayyan tartib
bo‘yicha harakatlanishini talab etadi.
Axborot-ishora belgilari harakatlanishga muayyan tartib kiritadi yoki
uni bekor qiladi, shuningdek, aholi yashaydigan joylar va manzillarning
joylashuvi haqida axborot beradi. Bu belgilarning shakli to‘rtburchak
bo‘lib, yashil, ko‘k, sariq va oq ranglardan iboratdir.
Servis belgilari transport vositalari, yo‘lovchilar va haydovchilarga
yo‘l yoqasida joylashgan xizmat ko‘rsatish joylari haqida ma’lumot
beradi.
Qo‘shimcha axborot belgilarining asosi oq rangda bo‘lib, yakka
holda qo‘llanilmaydi. Ular doimo boshqa belgilar bilan birga qo‘llaniladi
va ularning ta’sirini muayyanlashtiradi yoki cheklaydi.
III.Yakuniy qism:
1.18.1, 1.18.2, 1.18.3. «Yo‘lning torayishi»
Yo‘lning torayish qismlari oldida
(torayadigan tomondan):
1.18.1 – ikki tomonlama torayish;
1.18.2 – o‘ngga torayish;
1.18.3 – chapga torayish yo‘l belgilaridan
biri o‘rnatiladi.
Bu yo‘llarda transport vositalari haydovchilari o‘ta ehtiyotkorlik
bilan harakatlanishlari lozim.
| 