O ’lch a sh n in g u chta ak siom asi m avjud: 1-aksioma-dastlabki ma'lumotsiz o ’lchashni bajarib bo’lmaydi;
2-aksioma-har qanday o ’lchash taqqoslash demakdir;
3-aksioma-o’lchash amalidan olingan natija tasodifiydir.
Aniq o ’lchov qiymati o ’lchash ishlaridagi haqiqiy qiymat deyiladi. O ’lchash
sistematik xatolik orqali, axborot minim um iga tasodifiy b o ’lgan k o ’rsatkichlar
xatoligi bo’yicha haqiqiy o ’lchamdagi qiym at olinadi. Haqiqiy qiymatni aniqlashdagi
xatolikka o ’lchashdagi xatolik xususiyati deyiladi. K o ’rsatilgan o ’lchashdagi
qiymatlarga, chegaranlangan farqi bilan haqiqiy o ’lchashdagi qiym at teng bo’lishi
kerak, bunga me'yoriy o ’lchashdagi qiym at deyiladi. Bu ikki me'yoriy va haqiqiy
qiymatlaming bir-biridan farqi shundaki, tayyorlanish sharoiti va qo’llanilishidir.
O ’lchash o ’zining xatoligini e'tiborga olgan holda bir qancha razryadlarga
bo’linadi (o’lchash 1,2 va yuqori) va uning asosiy sinflarga bo’linganligiga o ’lchash
xatoligi deyiladi. O ’lchash asboblarini tekshirish ishlarida razryadlar beriladi va
bunga namunali tekshirish deyiladi.
N azorat sa v o lla ri v a top shiriq lari: 1. O ’lchash v a o ’lchashlar tushunchasini izohlang?
2. O ’lchash kattaliklarining ta'riflarini keltiring?
3. O ’lchashlar majmuiga ta'rif bering?
4. O ’lchash sohalariga nim alar kiradi?
5. O ’lchash turlari haqida ma'lumot bering?
6 . Statik va dinamik o ’lchash nim a degani?
7. Taqqoslash usulini izohlang va misol keltiring?
8. O ’lchash vositalarining konstruktiv tuzilishi?
9. N olga keltirib o ’lchash. M isol keltiring.
10.Differentsial usul. Misol keltiring?
11. O ’lchash uskunalari deganda nim alam i tushunasiz?
57
12. O ’lchash vositalarining avtom atlashtirilgan darajasi. Misol keltiring.
13. O ’lchash vositalarining standartlashtirish darajasi nima?
14. O ’lchash aksiomalari qanday?
