HISOB
8
KIBERXAVFSIZLIK
ASOSLARI
CYSF16MBK
MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI
TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI
UNIVERSITETI SAMARQAND FILIALI
Faraz qilaylik, biror qonuniy
foydalanuvchi A bir martali
bloknotdan foydalangan holda “POSSIBLE” matnini shifrlab, o‘z sherigi B
tomonga jo‘natishi talab etilsin. Ushbu ochiq
matnning binar qiymatdagi
ko‘rinishi quyidagicha bo‘ladi:
Bir martali bloknot usulida shifrlashda ochiq matn uzunligiga teng bo‘lgan
tasodifiy tanlangan kalitdan foydalaniladi. Shifrmatn ochiq matn va kalitga XOR
amalini qo‘llab hosil qilinadi (P – ochiq matn, K – kalit va C – shifrmatn):
𝐶𝐶
=
𝑃𝑃⨁𝐾𝐾
. XOR amali (
⨁
) quyida keltirilgan:
Jadvaldan,
𝑥𝑥⨁𝑦𝑦⨁𝑦𝑦
=
𝑥𝑥
tenglik o‘rinligini ko‘rish mumkin. Bu esa bir
martali parol bilan rasshifrovkalashda shifrmatnga
kalitni XOR amalida
bajarilishining o‘zi yetarligini ko‘rsatadi:
𝑃𝑃
=
𝐶𝐶⨁𝐾𝐾
.
Faraz qilaylik, A tomon 5.2-jadvaldagi ochiq matn uzunligiga teng bo‘lgan
quyidagi kalitga ega bo‘lsin:
111 101 110 101 111 100 000 101
A tomon ushbu kalit asosida shifrmatnni quyidagicha hisoblaydi:
