• Калит сўзлар
  • Ushbu xalqaro ilmiy-amaliy anjuman Namangan muhandislik-texnologiya institutida O„zbekiston




    Download 10.16 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet159/274
    Sana23.02.2023
    Hajmi10.16 Mb.
    #43313
    1   ...   155   156   157   158   159   160   161   162   ...   274
    Bog'liq
    2-TOM NAMMTI YSMKT
    Uslubiy Algoritmlash va dasturlash (tajriba), QXAKT AMALIY USLUBIY, 4 kurs, 3 bob 2, 1- semes, Операциоонная система windows, Шимолий Нишон кони учун газ, UZB OAK JURNALIGA RAHIMOV R .2, 1-Амалий иш Техно меню, 4-kurs21 larga , 9-informatika-darslik, 5.52.01.01 kompyetwr injiniringi tayyor bolgan WORD 11, 2.2 reja, 2.2 docx
     
    Аннотация. Мақолада муаллифлар томонидан чигитни саралаш йўли билан 
    толанинг чиқишини кўпайтириш ва линт сифатини яхшилаш имконини берадиган 
    қурилмаларни схемаси келтирилган. Чигитнинг тукдорлигига қараб винтли конвейерда 
    сараланади. Бунда биринчи ва иккинчи линтерлашга эҳтиѐж бўлган чигитлар алоҳида 
    ажратиб олиниб линтерлашга юборилади. Толаси бор чигитлар ҳам ушлаб қолиниб қайта 
    жинлашга берилади. Бундан ташқари линтерлашга зарурияти бўлмаган чигитлар тўғри 
    чигит омборига юборилади.
    Калит сўзлар: пахта, чигит, тола, чигит тукдорлиги, зичлик, конвейер, тезлик, 
    тўрли юза, ишқаланиш, шикастланиш, унумдорлик. 
     
    Мустақилик йилларида Ўзбекистонда пахта етиштириш, уни дастлабки 
    қайта ишлаш, жахон бозоридаги рақобатбардошлигини ошириш борасида 
    муайян ишлар амалга оширилади. Сифатли пахта махсулоти ишлаб чиқариш 
    орвали ўзбек пахтасининг жахон бозоридаги харидорлигини ошириш давлат 
    аҳамиятидаги асосий устивор вазифалардан бири қилиб белгиланади. 
    Ўтказилаѐтган ислоҳотларнинг асосий йўналишлари этиб, пахтачилик 
    соҳасида, шу жумладан пахтани дастлабки ишлаш корхоналарида янги 
    техника ва технологияларини жорий этиш, толани чиқишини юқори 
    бўлишини таъминлаш, сифатини яхшилаш ҳамда маҳсулот таннархини 
    камайтириш асосий мақсад қилиб белгиланган. 
    Пахта тозалаш заводларининг иш унумдорлиги ва олинадиган 
    маҳсулотнинг сифатини технологик жараѐнга ўрнатилган машиналарнинг 
    бир маромда ишлашига боғлиқ. Бу ўз навбатида технологик жараѐнга 
    ўрнатилган толани чигитдан ажратиб берувчи жин машинасининг самарали 
    ишлашидан келиб чиқади. 
    Чигитли пахтани тозалаш цехларида қуритиб, турли ифлос 
    аралашмалардан тозалангандан кейин заводнинг бош корпусига чигитдан 
    толани ажратиб олиш учун юборилади. Жинлаш чигитли пахтани қайта 


    372 
    Namangan muhandislik-texnologiya instituti 7-8 oktabr 2-tom 
    ишлаш технологиясидаги асосий жараѐн ҳисобланиб, бунда тола чигитдан 
    механик куч билан ажратиб олинади. 
    Аррали жинларда асосий ишчи орган сифатида аррали дисклардан 
    ташкил топган цилиндр хиўмат қилади. Бу жинларда толани чигитдан 
    ажратиш учун аррали дисклар билан колосникли панжара биргаликда 
    ишлайди. Жиннинг ишчи камерасига келиб тушган пахтани чигит тароғи 
    ѐнида айланаѐтган арра тишлари илиб олиб колосник томон олиб боради. Бу 
    хом-ашѐ валиги аррали цилиндр айланишига қарши томонга айланади ва у 
    арра тишларини пахта толаси билан узлуксиз таъминлаб туради. Арра 
    тишларига илинган толалар колосникларнинг орасидан олб ўтилади, 
    чигитлар эса ўта олмай тўхтаб қолади, шунда толалар чигитдан ажралади. 
    Маълумки, жилаш жараѐнида толадан ажраган чигитлар хом-ашѐ валигининг 
    марказий қисмига йиғила бошлйди. Натижада хом-ашѐ валигининг зичлиги 
    ортиб, чигит ва толанинг шикастланишини кўпайиб кетишига олиб келади. 
    Бугунги кунда пахтани дастлабки ишлаш технологик жараѐнида 
    маълум бир миқдорда тола йўқолиши содир бўляпти. Бунга пахтани 
    дастлабки ишлаш технологик жараѐнида йигирувга яроқли толаларнинг бир 
    қисми жинлаш вақтида толаси бор чигитлар билан бирга ишчи камерадан 
    чиқиб, линтерлаш жараѐнига ўтиб кетиши кузатилмоқда.
    Пахтани ишлаб чиқаришга нотекис узатилиши сабабли, жин 
    машинасининг ишчи камерасида хом-ашѐ валигининг зичлиги ўзгариб 
    туради. Бунинг натижасида чигитнинг шикастланиши ортиб кетади ва тола 
    таркибида нуқсонлар ҳосил бўлишига олиб келади. Шунингдек, жиннинг иш 
    унумдолиги камаяди, ишчи камерадаги хом-ашѐ валигининг таркибида синиқ 
    чигит миқдори ошиб кетади. 
    Пахта тозалаш заводларида ишлаб чиқарилаѐтган толанинг сифатини 
    яхшилаш ҳамда жин машинасининг иш унумдорлигини ошириш учун толани 
    чигитдан ажратиб олиш жараѐнларини икки босқичда амалга ошириш 
    мақсадга мувофиқ бўлади. 


    373 
    Namangan muhandislik-texnologiya instituti 7-8 oktabr 2-tom 
    Муаллифлар томонидан толаси тўлиқ жинланмаган чигитларни 
    ажратиб олиш ва уларнинг туклик даражасига қараб саралашни амалга 
    ошириш учун вертикал текисликда устма-уст жойлашган винтли 
    конвейерлардан 
    фойдаланишни 
    таклиф 
    қилган. 
    Бунда 
    винтли 
    конвейерларнинг метал нави тўрли қилиб тайѐрланади. 
    Биринчи конвейерда фақат толаси бор чигитлар ажратиб олинади. 
    Иккинчи конвейерга тушган чигитлар ичидан туклик даражаси бўйича 
    биринчи линтерлашга мос бўлганларни ажратиб олинади. Иккинчи конвейер 
    тўрли навидан учинчи конвейерга тушган чигитлар сараланиб иккинчи 
    линтерлашга мос келган чигитларни ажратиб олинади. Учинчи конвейер 
    тўрли юзасидан тўртинчи конвейерга линтерлашга эхтиѐжи йўқ бўлган 
    чигитлар келиб тушади. 
    Мана шу тўртинчи конвейердаги чигитлар тўғридан-тўғри чигитларни 
    сақлайдиган омборларга узатилади. 
    Бу таклиф қилинаѐтган усулнинг авзаллиги қуйидагилардан иборат. 

    толаси бор чигитларни ушлаб қолиш йўли билан тола 
    чиқишини кўпайтириш; 

    фақат биринчи ва иккинчи линтерлаш машиналаридан ўтиши 
    мумкин бўлган чигитларни саралаб бериш; 

    линтерланишга эхтиѐжи бўлмаган чигитларни тўғридан-тўғри 
    чигитларни сақлаш майдонига етказиб беришга амалга ошириш имкони 
    пайдо бўлади. 
    Бундай янгилик ўз навбатида чигитлар шикастланишини камайтириш 
    орқали линт сифатини яхшилашга олиб келади. 

    Download 10.16 Mb.
    1   ...   155   156   157   158   159   160   161   162   ...   274




    Download 10.16 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    Ushbu xalqaro ilmiy-amaliy anjuman Namangan muhandislik-texnologiya institutida O„zbekiston

    Download 10.16 Mb.
    Pdf ko'rish