453
Namangan muhandislik-texnologiya instituti 7-8 oktabr 2-tom
2-sharchalar diametri 25-mm .
3-1chi to‘rli yuza diametric12-mm.
4-2chi to‘rli yuz diametri 10-mm
5-3chi to‘rli yuza diametri 10-mm
6-4chi to‘rli yuza diametric 8-mm
Yuqoridagi ekperimental tadqiqotlardan kelib
chiqib bu yangi uskunamiz
paxta chigitini vibratsion saralsh vazifasini bajaradi. Chigit saralash uskunammiz
oldin eksperimental tadqiqotlar asosida paxtani mayda
iflos aralashmalarini bir
vaqtning o'zida tozalash bilan o'sish darajasiga ko'ra to'liq ajratilishini ta'minlash
uchun uch qavatli elaklarni o'rnatish zarurligi aniqlangan edi ,uskunammizning
kamchiligi setkaga ya‘ni elagimmizga chigitlar tiqilib qolishlari paydo bo‘ldi. Buni
oldini olish uchun yangi uskunammizni tavsiya qildik. Uskunammiz oldinigisidan
farqi shundaki 1chi g‘alvirimmizni diametri 12-mm bu bilan biriktirilgan 2chi
g‘alvirimmiz diametri10-mm ikkita g‘alvirning orasida sharcha yani 25mm
quyilgan. Sharchaning vazifasi vibratsiya paytida xarakatlanib
setkaga tiqilib
qolgan chigitlarni chiqarib turish vazifasini bajaradi. (3-rasm) 3chi to‘rli yuza
teshiklari 10mm va keying to‘rli yuza teshigi esa 8 -5 mm qilib tayyorlangan.
Kengaygan kamera orqali chigit to‘rli ramaga kelib uriladi. Bunda qum, tuproq va
mayda chiqindilar yig‘ilib, shnek orqali tashqariga chiqarib yuboriladi. Chigit esa
keyin darrali barabanga o‘tib darralar yordamida changdan tozalanadi va
to‘plovchi shnekka to‘kiladi. Chang va mayda chiqindilar rama to‘rining
mayda
teshiklariga kirib qolib tozalash sifatini pasaytirishi mumkin. Shuning uchun
ramaning to‘ri 8 bo‘limga bo‘lingan bo‘lib, har qaysi bo‘limga uch donadan 35
mm li rezinka to‘pcha tashlab qo‘yiladi. Rama tebrangan vaqtda bu to‘pchalar to‘r
ustida irg‘ib yurib, uning teshigiga yopishgan va tiqilib qolgan chiqindini qoqib va
tiqilib qolgan chigitni ko‘chirib turadi
Xulosa. Paxta chigitini tozalash va saralash
usullari hamda mashina va
uskunalari tahlili shuni ko‗rsatdiki, ularning barchasida saralashda yuqori
aniqlikning ta‘minlanmasligi, jarayonning energiya
sarfi yuqoriligi kabi
454
Namangan muhandislik-texnologiya instituti 7-8 oktabr 2-tom
kamchiliklar keng qamro‘vli texnologik parametrlarga ega bo‗lgan urug‗larning
harakat dinamikasi va jarayonga ta‘sir etuvchi omillar nazariy jihatdan chuqur
o‗rganilmaganligi saralash uskunalarining rasional
parametrlarini aniqlashga
monelik qilayotgani bilan izohlanadi. SHuning uchun xam barcha zavodlarda
chigit saralash mashinasidan foydalansa maqsadga muvofiq bo‘lardi.