|
O’zbekstanda geografiya ta’limin ta’rtipke salıw da’wiriBog'liq Vaxabov X, Gaypova R, Tursinov M. Geografiyanı oqıtıw metodikasıO’zbekstanda geografiya ta’limin ta’rtipke salıw da’wiri.
Usı da’wirde
geografiya ta’liminin’ rawajlanıwında 1934-jıl 16-mayda shıqqan «Baslang’ısh
h’a’m orta mektepte geografiyanın’ oqıtılıwı h’aqqında» atlı qararı u’lken
a’h’miyetke iye boldı. Usı qararda h’a’r bir klasta geografiya predmetin oqıtıw
boyınsha usınıslar berilgen:
III h’a’m IV klasslarda geografiyalıq atamalardı bekkem u’yreniwge
u’lken itibar berilgen;
V klass ushın ta’biyiy geografiya boyınsha berilgen bilimler h’a’m
da’stu’rler oqıwshılardın’ jasın esapqa alg’an jag’dayda a’piwayılastırılıp
ko’rsetilgen;
VI klass oqıw da’stu’ri materikler h’a’m geografiyalıq ta’biyiy
sharayattı u’yreniwge bag’darlang’an;
VII klass da’stu’rinde ma’mlekettin’ ulıwma ta’biyiy geografiyasının’
qaldırılıwı h’a’m oqıw materialların an’satlastırıwdan ibarat boldı. Usı qarardan
son’ geografiya sabaqlıg’ına ajıratılg’an saatlar sanı 15- saatqa jetkizildi. Sol
waqıttag’ı 7 jıllıq mekteplerdin’ VI h’a’m VII klassları ushın da kiritilgen.
Usı basqıshta jan’a da’stu’r tiykarında qatar oqıw qollanbalar h’a’m
sabaqlıqlar tayarlandı h’a’m baspadan shıqtı. 1936-jılı 5-klass ushın A.S.Barkov
h’a’m A.A.Polovinkinlerdin’ «Ta’biyiy geografiya», 6-klass ushın G.İ.İvanovtın’
«Du’nya materikleri ta’biyiy geografiyası» h’a’m basqa da klasslar ushın
sabaqlıqlar baspadan shıqtı.
Usı basqıshta mektepler ushın atlaslar h’a’m metodikalıq qollanbalar
baspadan shıg’a basladı h’a’m olar o’zbek tiline awdarma qılındı. 1939-jılı
N.P.Arxangelskiy
ta’repinen
«Baslang’ısh
mekteplerde
geografiyadan
ko’rsetpeler» h’a’m F.A Ushinov ta’repinen «Geografiyalıq materiallar» atlı
metodikalıq jumıslar baspadan shıqtı.
Geografiyalıq atamalar tarawında da qatar qollanbalar baspadan shıqtı.
1935-jıl
O.İbroximov
ta’repinen
«Geografiyalıq
atamalar»,
1940-jılı
M.X.Bektemirov h’a’m S.Saydrasulovlar ta’repinen «Qısqasha russha-o’zbekshe
geografiya terminleri so’zligi» baspadan shıqtı.
|
| |
