korlikda faoliyatini metodlari va usullarini birgalikda qo’llashga. Odatda
mavzuli rejalar soatlar hajmini o’zgarmagan taqdirda ayrim o’zgarishlar va
qo’shimchalar kiritilgan holda 3-4 yil davomida foydalanishga mo’jal-
langan bo’ladi.
Hozirgi davrda georafiya dasturlarning va predmetlarining asosiy
xususiyati ulardagi bilimlarni sinfdan- sinfga murakkablashib borishidir.
Shu munosabat bilan har bir geografiya darsi ma’lum bir bilim va
ko’nikmalarni o’quvchilar tomonidan mustaqil o’zlashtirishini shakllan-
tirishda alahida bosqich bo’lmog’i lozim. Shuning uchun umuta’lim
maktablaridagi har bir sinf predmeti bo’yicha, bo’limlar va mavzular
bo’yicha rejasi ma’lum bir – biri bilan bog’langan tizim deb qaralmohi
lozim. Mazkur tizimning barcha qismlari bir-biri bilan chambarchas
bog’langan. Mazkur tizimni ikkita yirik bo’limga bo’lishimiz mumkin:
tabiiy geografiya va iqtisodiy geografiya. Ushbu ikki tizim bir-birini
to’ldirishi lozim. Tabiiy geografik tizimning o’zi alohida geografiya pred-
meti tizimidan, ular esa bo’limlar, mavzular tizimlaridan iborat. Shuning
uchun har bir darsni ma’lum bir yaxlitlikni bir bo’lagi bo’lgan tizim deb
qarash mumkin.
Darslar tizimida turli xil darslar turlari ko’zda tutilmog’i lozim. Ular
turli xil didaktik maqsadlarga ega bo’lishi mumkin. Ayrim darslarda faqat
yangi material o’rganilishi mumkin, ayrimlarida darsni hamma qismlari
bo’lishi mumkin ya’ni tashkilliy qism, bilimlarni tekshirish yangi mavzuni
o’rganish, olingan bilim va ko’nikmalarni mustahkamlash, uyga vazifa
berish.
Mavzuli rejalatirishda quyidagi ma’lumotlar aks etish lozim: dars
mavzusi; dars turi; ta’limiy maqsadi; tarbiyaviy maqsadi; qo’llaniladigan
o’qitish metodi; darsning tuzulishi; dars jihozi; tayanch tushunchalar;
predmetlararo aloqalar; ichki predmetlararo aloqalar. (9-jadval).
