platalarining ко‘pi universal ketma-ket USB ( Universal Serial Bus

platalarining ко‘pi universal ketma-ket USB ( Universal Serial Bus) 
shinaga ega; uning boiinm asi tizimiy blokning orqa devoriga chiqarilgan. 
Unga ulanish juda oson. Kompyutemi o‘chirish ham shart emas: bo‘linma 
uyaga tiqiladi va ishni davom ettirish mumkin.
Odatda kompyuteming faqat bir juft USB boiinmasi bor, lekin bu 
shinaga 127 ta qurilmagacha ulash mumkin. Agar ikkitadan ko'proq 
qurilmani ulash zarur bo‘Isa, konsentrator (tarmoqlagich) sotib olish kerak
- boiinmalar soni ko'payib ketadi. Hozirgi paytda klaviatura, sichqoncha, 
modem, skaner, printerlar USB shinasi yordamida ulanmoqda. Agar 
qachondir kompyuter yangi yil archasi yoritgichlari shodasi, temir yo‘l 
modeli, kir yuvuvchi mashina va h.k.lami boshqarishini istab qolsangiz, 
USB shinasi eng yaxshi yechim bo‘ladi.
USB qurilmalari bilan ishlash - onalik platasi chipsetining 
funksiyalaridan biridir. Uni «janubiy ко‘prik» bajaradi.
3.3.4. Integrallashgan tizimlar
Onalik platalarida ko‘p narsa chipsetga bog‘liq. U ko‘p funksiyalarni 
bajaradi va yildan-yilga uning funksiyalari ko‘payib bormoqda. Bir necha 
yil aw al kompyuterlarda diskli kontrolleming shu‘ba platasini topish 
mumkin edi - unga hamma diskovodlar ulanardi. Hozir bunday plata yo‘q. 
Bu kontroller funksiyasi «shimoliy ко‘prik» chipsetiga o‘tdi va hamma 
diskovodlar onalik platasiga to‘g ‘ridan-to‘g‘ri ulanadigan bo‘ldi. Printer 
ulanadigan maxsus plata bilan ham shunday bo'ldi. Hozirgi paytda tashqi 
qurilmalar ulanadigan hamma portlar onalik platasi tarkibiga kirdi.
3.10- 
rasm. ASUS Maximus IX Hero onalik platasi 
(Intel Z270 Express chipseti, Socket 1151 protsessori uchun bo'linma, 
uchta PCI Express 3.0 xl6, DDR 4 uchun to’rtta boiinma, USB uchun 
to‘rtta USB 2.0, to’rtta USB 3.0 va 1 ta USB 3.1 bo‘linmasi, Fomi-faktor -
ATX (305x244))
62

Chipsetlar rivojlanmoqda va integratsiya davom etmoqda. Bugungi 
kunda chipsetlari videokarta va (yoki) tovush kartasi funksiyasini bajarish 
qobiliyatiga ega bo'lgan onalik platalari tobora ko‘proq uchramoqda. 
Odatda bunday onalik platalarida arzon narxli kompyuterlar yig‘iladi. 
Integrallashgan tovush va videoga ega bo‘lgan onalik platasi, alohida sotib 
olinadigan uchta shunday komponentlar summasidan arzonroq turadi.
3.10-rasmda integrallashgan tizimga misol keltirilgan.

Download 6,54 Mb.