lashadi. Oxirgi tavsiflami quyidagi formula bilan hisoblab chiqish
mumkin:
Energiyani tarmoqqa qaytarib generator (rekuperativ) tor
mozlash, dinamik tormozlash va teskari ulash rejimida tormozlash
tavsiflari ikkinchi va to‘rtinchi kvadrantlarda joylashadi.
Energiyani tarm o q q a qaytarib (rekuperativ) torm ozlash.
Bu rejim dvigatelni dvigatel rejimida ishlayotganda mexanizm
harakatga (dvigatel aylanishiga) qarshilik ko‘rsatmaydigan holler-
da mavjud bo‘ladi.
Bunda momentlar yig‘indisi ta’siri ostida elektr yuritma
tezlanishi ortadi (tezlanadi), natijada
dvigatelning EYK ortadi
(2.27) tenglama bilan aniqlanadigan tok qiymati esa kamayadi.
Dvigatel burchak tezligi salt yurish tezligi ш
0
ga yetganda EYK
ning qiymati
tarmoq kuchlanishi qiymatiga, tok esa nolga teng
bo‘ladi:
Statik (qarshilik) momenti ta’siri ostida dvigatel tezligi ortib
boradi (со > co0), natijada uning EYK tarmoq kuchlanishidan katta
bo‘ladi, shuning uchun:
Shunday qilib, dvigatel momenti o‘z yo‘nalishini o‘zgartiradi,
ya’ni,
harakatlantiruvchi emas, balki tormozlovchi bo‘lib qoladi.
Tezlikning o‘matilgan holatiga statik moment va dvigatelning
tormozlash momenti o ‘zaro muvozanatda bo‘lganida erishiladi.
Bu holda, elektr mashina mexanik energiyani elektr energiyaga
aylantirib, tarmoqqa beradigan generatorga aylanadi.
Amalda bunday tormozlash ko‘tarish
- transport qurilma-
larida qo‘llaniladi. 2.7-rasmda dvigatelning mexanik tavsiflari
tasvirlangan va yukni
Mq
momenti
bilan tushirayotganda uni
teskari aylanishi ko‘rsatilgan.
Yukni tushirish jarayonining boshlanishida
M
ni chegaralash
uchun yakor zanjiriga qo‘shimcha qarshilik kiritiladi.
Shundan
(2.28)
1= (U -K
e
(
o
)/R
= 0.
(2.29)
1=
(£/-
K
eco
)/R = (U-E)/R
< 0.
(2.30)
so‘ng dvigatel tabiiy mexanik tavsifga o‘tkaziladi. Tezlik
Mq
ning
o ‘rnatilgan qiymatidan w
0
tezlikdan ozgina kattaroq bo‘ladi.
Shuning uchun yukni tushirishdagi bunday tormozlash rejimida
tezlik yukni ko‘tarishdagi tezlikdan
kattaroq tezlikda amalga
oshiriladi.
