M.Raximova,
Toshkent davlat iqtisodiyot universiteti tayanch doktoranti
Bugun jahon hamjamiyati iqlim oʻzgarishlarini insoniyat oldida turgan eng
jiddiy muammolardan biri sifatida tan olmoqda. Sayyoramizda oʻrtacha harorat 30
yilda bir darajaga oshdi. Yangi turdagi viruslar hamda zararkunandalar paydo boʻldi.
Olimlarning fikricha, iqlim oʻzgarishlariga moslashish va oldini olish yoʻlidagi
muhim qadamlardan biri “yashil iqtisodiyot”ga oʻtishni jadallashtirishdir. Bu borada
mamlakatimizda ham amaliy ishlar boshlab yuborilgan.
Xususan, sohaga oid qator normativ-huquqiy hujjatlar qabul qilindi. “Qayta
tiklanuvchi energiya manbalaridan foydalanish toʻgʻrisida”gi, “Gidrometeorologiya
faoliyati toʻgʻrisida”gi qonunlar, 2030 yilgacha boʻlgan davrda Oʻzbekiston
Respublikasining atrofmuhitni muhofaza qilish kontseptsiyasi, 2019-2030 yillar
davrida Oʻzbekiston Respublikasining “yashil” iqtisodiyotga oʻtish strategiyasi,
“yashil” iqtisodiyotga oʻtish jarayonini boshqarish tizimini tashkil etish chora-
tadbirlari toʻgʻrisida” shular jumlasidandir.
“Yashil iqtisodiyot sari: nazariy va amaliy yondashuvlar tahlili”
mavzusidagi xalqaro ilmiy-amaliy anjuman
143
Qaror bilan tasdiqlangan 2030 yilgacha Oʻzbekiston Respublikasida “yashil”
iqtisodiyotga oʻtish va “yashil” oʻsishni ta'minlash dasturida bir qator muhim
strategik maqsadlarga erishish koʻzda tutilgan. Xususan, Parij kelishuvi
majburiyatlariga sodiq qolgan holda issiqxona gazlarining yalpi ichki mahsulot
birligiga nisbatan solishtirma ajratmalarini 2010 yildagi darajadan 35 foizga
qisqartirish mas'uliyati yuklatilmoqda;
Ushbu maqsadlar uchun qayta tiklanuvchi energiya manbalari ishlab chiqarish
quvvatini 15 GVt.ga oshirish va ularning ulushini elektr energiyasini ishlab
chiqarish umumiy hajmining 30 foizidan koʻprogʻiga etkazish vazifalari
belgilanmoqda;
Sanoat sohasida energiya samaradorligini kamida 20 foizga oshirish, yalpi
ichki mahsulot birligiga toʻgʻri keladigan energiya sarfi hajmini, shu jumladan,
qayta tiklanuvchi energiya manbalaridan foydalanishni kengaytirish hisobiga 30 foiz
kamaytirish maqsadlari belgilanmoqda;
Orol dengizi ekologik halokati oqibatlarini yumshatish choralari koʻrilmoqda.
Iqtisodiyotning barcha tarmoqlarida suvdan foydalanish samaradorligini
oshirish, qishloq xoʻjaligida tomchilatib sugʻoriladigan yerlarni 1 million
gektargacha kengaytirish va oziq-ovqat ekinlari hosildorligini 20–40 foizga oshirish
vazifasi belgilanmoqda;
Shuningdek, iqtisodiyotning barcha tarmoqlarida suvdan foydalanish
samaradorligini sezilarli darajada oshirish maqsadida 1 million gektargacha
maydonda suv tejovchi sugʻorish texnologiyasini joriy etish yiliga 200 million
koʻchat ekish va koʻchatlarning umumiy sonini 1 milliarddan oshirish orqali
shaharlardagi yashil maydonlarni 30 foizdan ortiqroqqa kengaytirish, oʻrmon fondi
zaxiralari koʻrsatkichini 90 million kub metrdan ortiqroqqa etkazish mamlakatda
ekologik barqarorlikni ta'minlashda muhim ahamiyat kasb etadi.
Oʻzbekiston
Respublikasi
Prezidentining
2022-yil
2-dekabrdagi
“2030-yilgacha Oʻzbekiston Respublikasining “yashil” iqtisodiyotga oʻtishiga
qaratilgan islohotlar samaradorligini oshirish boʻyicha chora-tadbirlar toʻgʻrisida”gi
PQ-436-son qarorida yashil iqtisodiyotga oʻtishning ustuvor yoʻnalishlaridan kelib
chiqib, davlat organlari boshqaruv xodimlarining boshqaruv va rejalashtirish
salohiyatlarini oshirish, yashil oʻsish choralarini rejalashtirish, amalga oshirish
borasida mahalliy davlat hokimiyati va boshqaruvi organlarining salohiyatini
oshirish boʻyicha seminarlar tashkil qilish hamda Yashil» oʻsish choralarini
rejalashtirish, amalga oshirish borasida mahalliy davlat hokimiyati va boshqaruvi
organlarining salohiyatini oshirish va boshqa yoʻnalishlarda salohiyatni oshirish
boʻyicha seminar treninglar tashkil etish belgilangan. Shu sababli 2023 yilda ushbu
yoʻnalishda mas’ul vazirlik va idoralar tomonidan seminarlar tashkil qilindi. Mazkur
seminarda ishtirokchilarga yashil iqtisodiyotning asossiy tshunchasi va maqsadlari
boʻyicha taqdimotlar oʻtkazildi.Xususan 2023 yil 20-22-iyun kunlari “Yashil” oʻsish
va “yashil” iqtisodiyotga oʻtishni rejalashtirish, amalga oshirish va natijadorlikni
doimiy baholab borish boʻyicha 3 kunga moʻljallangan onlayn seminar treningda
asosiy maqsad “yashil” iqtisodiyotga oʻtishni rejalashtirish, amalga oshirish va
natijalarni doimiy baholab borish boʻyicha davlat va xususiy tashkilotlarning
|
