Laboratoriya ishi - 11
Fenolfurfurol oligomerini olish
Ushbu ishda talaba polikondensatlanish reaktsiyalari yordamida olinadigan va suvda erimaydigan termoreaktiv oligomerlarni ishlab chiqarish texnologik jarayoni bilan tanishadi.
Oligomer hosil bo`lish reaktsiyasi quyidagi sxema bo`yicha amalga oshadi:
Xom ashyo: fenol - 47g; yangi haydab olingan furfurol - 60g; bariy gidroksidi - 0.2% (fenol massasiga nisbatan); natriy gidroksidi - 0.75%, fenol massasiga nisbatan (20% li suvli eritma ko`rinishida).
Jixozlar: aralashtirgich, qaytar sovitgich va termometr bilan jihozlangan uch bo`yinli kolba Rasm.8; himoyalovchi idishli suvli nasos; farfor idish; tunuka bo`lakchasi; suv hammomi.
Fenol, furfurol va bariy gidroksidini kolbaga solib aralashtiriladi. qaytar sovitgichni ishlatilgan holda, reaktsion aralashma suv hammomi yordamida qaynagunicha qizdiriladi va ushbu haroratda 1,5 soat ushlab turiladi. So`ngra qaytar sovitgich orqali natriy gidroksidining suvdagi eritmasi solinib, qizdirishni yana 1 - 1.5soat davom ettiriladi.
Reaktsiya tugagach kolbadagi massa farfor idishga solinib sekin -asta vakuum shkaf ichida bug`lantiriladi. Bug`lantirish, soviganida qattiq holdagi oligomer hosil bo`lgunicha (Ubbelode bo`yichа tomchi tushish harorati 97-110oC) davom ettiriladi.
Tayyor oligomer tunuka bo`lakchasiga quyib olinadi va havoda sovitiladi (havo so`ruvchi shkaf ichidа)
Topshiriq
1. Oligomerni fenol va furfurol miqdorlariga nisbatan chiqishini aniqlang.
2. Oligomerni 10% geksametilentetramin bilan 180 oC da gel holigacha qotish tezligini aniqlang.
Adabiyotlar:
1..Magrupov F.A. "Sintetik va tabiiy yuqori molekulali birikmalar kimyoviy texnologiyasi" fanidan ma`ruzalar matni.Toshkent 2007.
2.A.P.Grigor'ev, O.Ya.Fedotova "Laboratorniy praktikum po texnologii plasticheskix mass" Moskva, Vis.shk. 1986.
3.Magrupov F.A.,Polimerlar va plastik massalar texnologiyasidan laboratoriya amaliyoti.Toshkenт 2007, (elektron variant)
| 